Delambre, Jean-Baptiste-Joseph

Delambre, Jean-Baptiste-Joseph (d. 19
Eylül 1749, Amiens – ö. 19 Ağustos 1822,
Paris, Fransa), Uranüs’ün hareketine ilişkin
olarak hazırladığı cetvellerle tanınan Fransız
astronom.
Delambre, 1771’de oğluna özel dersler
vermeye başladığı maliyeci Geoffroy
d’Assy’nin de desteğiyle 1788’de küçük bir
gözlemevi kurdu. Burada aralıksız biçimde
gözlemler ve hesaplamalar yaptı ve 1792’de,
Tables du Soleil, de Jupiter, de Saturne,
d’Uranus et des satellites de Jupiter (Güneş,
Jüpiter, Satürn, Uranüs ve Jüpiter’in Uydularının
Cetvelleri) adlı yapıtını yayımladı.
1795’te kurulan Fransız Enstitüsü’nün üyeliğine
alman Delambre, 1803’te bu kuruluşun
matematik bölümünün sekreterliğine getirildi;
1795’ten başlayarak da boylamlar
dairesinde görev yaptı. 1792-99 arasında,
Dunkerque ile Barselona arasındaki meridyen
yayının uzunluğunun ölçülmesi çalışmalarına
katıldı ve Base du systeme metrique)
1806, 1807, 1810, 3 cilt; Metrik Sistemin
Temeli) adlı yapıtında ölçüm işlemini ayrıntılarıyla
açıkladı. 1807’de Paris’teki College
de France’ta astronomi profesörü olan ve
1808’den, kapatıldığı 1815’e değin İmparatorluk
Üniversitesi’nin saymanlığını yapan
Delambre, ayrıca en eski çağlardan başlayarak
kendi dönemine kadarki astronomi
tarihini yazdı. Tables ecliptiques des satellites
de Jupiter (Jüpiter’in Uydularının Tutulum
Cetvelleri) adlı yapıtını, boylamlar
dairesi 1817’de yeniden bastı. Ay’daki büyük
kraterlerden birine Delambre’ın adı
verilmiştir.