Coronado, Francisco Vazquez de (d. y.
1510, Salamanca, İspanya – ö. 22 Eylül
1554, Meksika), İspanyol kâşif. Kuzey
Amerika’nın güneybatısında yaptığı gezilerde,
aralarında Büyük Kanyon’un da bulunduğu
pek çok önemli coğrafi bölgeyi keşfetmiş,
ama aradığı hâzinelerle dolu kentleri
bulamamıştır.
1535’te, İspanyol genel valisi Antonio de
Mendoza’yla birlikte, bir bölümü bugün
Meksika sınırları içinde kalan Nueva Espana’ya
(Meksika) gitti. Yerlilerle çatışmaya
girmeden anlaşma sağlamasıyla kısa sürede
kendini gösterdi. 1538’de Nueva Galicia
valiliğine atandı. 1539’da Mendoza tarafından
bir keşif gezisi için kuzeye gönderilen
Fray Marcos de Niza, Cıbola’nın Yedi Altın
Kenti’nde büyük hazineler bulunduğu yolunda
haberlerle geri döndü. Bu bölge
aslında, bugün New Mexico sınırları içinde
kalan Zuni Pueblolan’ydı (bak. Pueblo
Yerlileri). Mendoza, hazine bulma tutkusuyla
bölgeye bir keşif seferi düzenledi.
Sefere, 300 kadar İspanyol; yüzlerce Yerli
ve bölge halkından köle, atlar, koyun,
domuz ve sığır sürüleri, ayrıca, Hernando
de Alarcön komutasında iki gemi katılıyordu.
Alarcön daha önce, 26 Ağustos 1540’ta,
Colorado Irmağının denize döküldüğü yeri
bulmak amacıyla Califorpia Körfezine yelken
açmıştı. Bu arada bir de yan sefer
düzenlendi ve Garcıa Löpez de Cârdenas,
bugün Arizona sınırları içinde bulunan ve
Colorado Irmağının aktığı Büyük Kanyon’u
gören ilk beyaz oldu.
Şubat 1540’ta Coronado önderliğindeki
ana keşif gücü Compostela’dan ayrıldı ve
Meksika’nın batı kıyısını izleyerek Culiacân’a
ulaştı. Buradan yola çıkıp kuzeye
yönelen küçük bir grup, Temmuz 1540’ta
Zuni Puebloları’nı ele geçirdi; ama umulduğu
gibi bir zenginlik ya da hâzineyle karşılaşmadı.
İki grup buluşarak kışı Rio Grande
üzerindeki Kuana’da (bugün Santa Fe yakınında)
geçirdi. Burada birkaç Yerli topluluğu
onlara saldırdıysa da, ağır bir misillemeyle
karşılaşarak geri çekilmek zorunda
kaldılar.
1541 baharında keşif gücü Texas’taki Palo
Duro Canyon’a ulaştı. Coronado, adamlarının
çoğunu burada bırakarak’ atlı 30 adamıyla
kuzeye doğru Kansas’taki Quivira’ya
ilerledi. Burada da efsanevi zenginlikte bir
ülke yerine yalnızca yap göçebe bir Yerli
topluluğunun yaşadığı bir köyle karşılaştı.
169 Cor.ot, -Caraille
Keşif seferii)den sonra olağan olarak yapılan
reşidencia’dşY(gQTpv dönemi sonundaki
yargısal denetim) Corçjıad.o, sefer sırasındaki
davranışlar^ dolayısıyla suçlandı: Ama
lyleksika audieacia’sı (krallık yapanını uygulayan
mahkeme), Şubat 1546’da onu suçsuz
buldu. Coronado, valiliğe atanmasından
sonra yapılan residencia’ûa. gene suçlandı ve
bu kez hem para cezasına çarptırıldı, hem
de enpomienaa’sının(*) önemli bölümü elinden
alındı. Bununla birlikte ölünceye değin
Mexico Kent Meclişi üyeliğini korudu.
Coronado
26
Nis