Dekabristler

Dekabristler, 26 Aralık 1825’te başlattıkları
ayaklanma başarısızlığa uğrayan, ama
mücadeleleriyle sonraki devrimci kuşaklara
esin kaynağı olan Rus devrimcileri. Çoğunluğu
üst sınıf ailelerden gelme, Napoleon
Savaşları’nm ardından Fransa’yı işgal eden
Rus birliklerinde yer almış subaylar, masonlar
ve Rusya’daki gizli yurtsever (sonradan
devrimci) örgütlerin üyeleriydi. Selamet
Birliği (1816), Refah Birliği (1818), Kuzey
Birliği (1821) ve Güney Birliği (1821) gibi
örgütleri vardı.
Kuzey Birliği, I. Aleksandr’ın ölümünü
izleyen kısa ama kargaşalı ara dönemden
yararlanıp Petersburg’daki birliklerin bazılarını
I. Nikola’ya bağlılık yemini etmemeye,
onun yerine kardeşi Konstantin’in tahta
geçmesini istemeye ikna ederek bir ayaklanma
başlattı. Ama iyi örgütlenemeyen ayaklanma
kolaylıkla bastırıldı ve yönetimi geçici
olarak üstlenmesi tasarlanan Albay Prens
Sergey Trubetskoy kaçtı.
Güneyde, Çernigov alayının başlattığı bir
başka ayaklanma da çabucak bastırıldı.
Nikola’nın kişisel olarak katıldığı soruşturmalar
sonucunda 121 Dekabrist tutuklandı.
Bunlardan Pavel Pestel, Sergey Muravyov-
Apostol, Pyotr Kahovski, Mihail Bestujev-
Ryumin ve Kondrati Rıleyev idam edildi;
31’i hapse atıldı; öbürleri de Sibirya’ya
sürgün edildi.