Murâd Nehri
Fırat Nehrinin en büyük kolu.
Van Gölü kuzeyindeki Muratbaşı olarak bilinen
bölgedeki Kırkmenba kaynağı, ilk doğuş yeridir.
Burada doğduktan sonra Karaköse’ye kadar Şirvan
Çayı ve başka kolları da alarak beslenir. Göynük,
Peri, Manzur sularını da alınca iyice büyüyüp, genişliği
yer yer yüz metreyi bulur. Karasu ile birleşerek
Fırat Nehrini meydana getirir. Bu noktaya
kadar uzunluğu 722 km’dir. En kabarık zamânı
yağmurlarla karların eridiği ilkbahar olmaktadır.
Yaz sonundan güz ortalarına kadar azaldığında
bile çok yerlerde geçit vermeyen Murâd Nehri,
suyunun bolluğu ile bilinir.
Nehrin bulunduğu bölgede kışlar sert ve bilhassa
kar yağışlıdır. Alçak bölgelerdeki karlar
yağdıktan hemen sonra, yükseklerdeki kar ise yavaş
yavaş eriyerek Murâd Nehrini devamlı besler.
Nehrin bulunduğu bölgede çok yüksek dağların olması,
çok kar yağması, ayrıca yağmurun bölgeye
fazla düşmesi birçok gür su kaynaklarının çıkmasının
bilinen sebepleridir. Bu gür kaynaklardan
doğan çeşitli kollar, Murâd Nehrini besleyerek
onun devamlı, güçlü bir akarsu olmasını sağlarlar.
Aktığı yol boyunca derin vâdilerden, dar boğazlardan
geçen Murâd Nehri, Muş Ovasında düzlüğe
ulaşır. Elazığ yakınlarında bu nehir üzerinde
kurulan Keban barajı Murâd Nehrinin suyunu toplayarak
Türkiye’nin en büyük sun’î gölünün meydana
gelmesine sebep olmuştur.