Murâd Reis

meşhur Osmanlı amirallerinden.
Rodos’ta doğan Murâd Reis’in doğum târihi kesin
olarak bilinmemektedir. Genç yaşında Garp Ocağına
dâhil olup, Barbaros’un emrine girdi. Barbaros’la
çeşitli sefer ve akınlara katıldı. Gemi kaptanlığındaki
sevk ve idâresi, cesâreti, yiğitliği onu
Barbaros’la berâber İstanbul’a götürdü. Barbaros
Hayreddin Paşa 1534’te Osmanlı donanmasının
başına getirilince, Murâd Reis Haliç’te gemilerin
hazırlanmasında büyük yardımlarda bulundu. Barbaros
Hayreddin Paşanın Osmanlı Kaptan-ı Deryası
olarak katıldığı bütün seferlere iştirâk etti.
25-26 Eylül 1538 gecesi Preveze’ye çıkarma
teşebbüsünde bulunan Haçlı donanması üzerine
kahramanca saldıran Murâd Reis, onların bu teşebbüsüne
mâni oldu. Târihin sahifelerindeki altın
zaferlerden biri olan 28 Eylül 1538 Preveze Deniz
Savaşında kahramanca döğüştü.
1552 yılında Hint Kaptanlığına getirildi. Avrupa-
Hindistan deniz yolunu ellerine geçirmek
için uğraşan Portekizlilerle amansızca mücâdele etti.
Hürmüz Savaşında kendisinden sayıca fazla,
kuvvetli Portekiz donanmasına saldırdı. Gece karanlığına kadar cesâretle savaşan Murâd Reis,
kalan gemileriyle Basra’ya çekildi. 1553 yılında
Hint Kaptanlığından alındıktan sonra, Kıbrıs’ın
fethi sırasında keşif ve emniyet filosu komutanlığına
getirildi. 1570 Martında yirmi beş kadar gemiden
ibâret filosu ile İstanbul’dan hareket ederek
Girit-Rodos-Kıbrıs arasında karakol görevine
başladı. Savaş ve nakliye gemileri Rodos yakınlarına
varıncaya kadar bu görevine devam
eden Murâd Reis, ana donanmaya katıldı. Kıbrıs’a
yapılacak çıkartmada Murâd Reis’e Güney Ege’de
karakol görevi verildi. Kıbrıs fethedilip, donanma
İstanbul’a dönünceye ve alınamayan tek kale
Magosa ele geçinceye kadar, Girit Adasındaki
Venedik donanmasının yapması muhtemel bir
harekâtına karşı görevine devam etti. Daha sonra
da Osmanlı donanmasındaki hizmetlerine devam
eden Murâd Reis, Anadolu-Mısır ticâret yolunu
kesmeye uğraşan korsan gemilerle mücâdele
etti. 1609’da Ege Denizine açıldığı sırada
Türk ticâret gemilerinin yollarını kesmek için
on gemiden müteşekkil bir Malta filosunun Kıbrıs
açıklarında görüldüğünü haber aldı. Süratle gemilerin
bulunduğu tahmin edilen yere doğru yol
alan Murâd Reis onları yakaladı. Fresine adlı bir
şövalyenin komuta ettiği filoya önce uzaktan,
sonra da yakından isâbetli top atışları ile hücum
etti. Maltalıların meşhur gemileri “Kızıl Cehennemi”
armasından başlamak üzere âdetâ budadı.
Sonunda yol alamıyan gemi teslim alındı. Maltalılarm
on gemisinden altısı Türkler tarafından
zaptedildi ve esirler kurtarıldı. Bu savaşta yüz yaşında
olmasına rağmen düşman gemilerine rampa
edildiği zaman korsanlarla gemi güvertesinde
çarpışan Murâd Reis ağır yaralandı. Bütün ömrünü
devletine hizmet için denizlerde geçiren usta
denizci, tecrübeli kaptan Murâd Reis’i, Kaptanı
Derya Halil Paşa tedâvi için Kıbrıs Adasına çıkarttı.
Fakat yarası çok ağır olan Murâd Reis
kurtarılamayarak 1609’da şehit oldu. Vasiyeti
üzerine Rodos Adasına defnedildi.