WATERLOO MUHAREBESİ

Birinci Napol- yon’un son muharebesi. Napolyon’un Rusya faciası arkasından müttefiklere yenilmesi, tahttan feragat etmesine sebep oldu. Elbe adasında ikâmete mecbur edilen Birinci Napolyon, burada 100 gün kaldıktan sonra kaçmayı başardı. 20 Mart 1815’de Paris’e vararak imparatorluk görevine yeniden başladı. Müttefikler Napolyon’un İmparatorluğunu kabul etmiyerek aralarında anlaştılar. Buna göre; İngiltere, Prusya, Avusturya ve Rusya Napolyon imparatorluktan uzaklaşıncaya kadar 150.000 kişilik kuvvet vereceklerdi. Bir müddet sonra toplam kuvveti 800.000’e çıkarmayı ve Paris’e doğru harekete geçmeyi kararlaştırdılar. Napolyon, Avsuturya ve Rus kuvvetlerinin gelmesinin zaman alacağından müttefiklerin toparlanmasına fırsat vermeden hareketi başlatmayı plânladı. Fransız ordusu, yüzyirmibin asker ve beşyüzyetmiş top ile 15 Haziran 1815’de Belçika hududuna geçti. Napolyon, Blücher kumandasındaki Prusya kuvvetlerini, 16 Haziran 1815’de Ligny muharebesinde yendi. Fakat, Prusya kuvvetlerini imha edemedi. Blücher, Waterloo yakınındaki Wawre’ye çekildi. Napolyon, Wellington kumandasındaki İngiliz kuvvetlerini yerinden sökemedi. Wellington, bölgenin keşfini yaptırdı. İngiliz kuvvetlerini Brüksel yolunun iki tarafına mevzii aldırdı. Welling ton’un müdafaa stratejisi, (Tek er kalıncaya kadar burada bulunmanızı emrediyorum) emri esasına dayanıyordu. İngiliz ve Prusya kuvvetlerinin mevcudu ikiyüzyirmibin asker ve beşyüz top kadardı. Müttefikler, Viyana Kongresi’nde alınan karar kadar kuvvet toplayamamışlardı. Bunda Napolyon’un ânî hareketinin de payı vardı. Waterloo Muharebesi, 18 Haziran 1815 tarihinde öğleye doğru başladı. Sabah şiddetli bir yağmurun yağması, Napolyon’un taarruzunu geciktirdi. Ligny Muharebesinde yenilen Blücher de Prusya kuvvetlerini Waterloo’ya getirdi. Muharebe, karşılıklı taarruzla çok şiddetli geçip, her iki tarafta can siperane muharebe etti. Napolyon’un üst üste taarruzlarına ve taktiklerine, Wellington çok iyi müdafaada bulunup, karşı taarruzu da eksik etmedi. İngiliz kuvvetleri yorulunca, Prusyalı süvarilerin taarruzu muharebenin istikâmetini değiştirdi. Napolyon emrindeki kuvvetleri, kanatlardaki kumandanların yardımına zamanında gönderemedi. Kanatlardaki Fransız kuvvetleri ilerlemişse de, takviye edilmediğinden, son hatları geçemedi. Prusyalılar’ın taze kuvvetler ile taarruzunun neticesinde, Fransızlar geriye çekildi. Prusyalılann amansız takibi Napolyon’ un geri çekilmesini bozgunla neticelendirdi. Fransızlar çok kayıp verdi. Müttefikler zafer kazanmasına rağmen; muharebenin istikâmet değiştirmesi hususunda Welington’un söylediği, (Kaybedilen bir harbten sonraki en felâketli şey, kazanılmış bir muharebedir) veci- zesi, kayıplarının çokluğunu ve vaziyetlerinin fenâlığını gösterir. Napolyon’un yenilmesine sebep; taarruzun gecikmesiyle plânın tatbik edilmemesi, kumandanlarınzamanında emri yerine getirmemesi, değişen duruma uyulmaması, kumandanların yardım talebinin karşılanmaması, kendi’zekâsına güvenip akil hareket etmemesi ve Prusyalılar’ın taze kuvvetler ile taarruza geçmesidir. Waterloo Muharebesi; Fransızlar’ın yenilmesiyle neticelendiği gibi; Napolyon’un da sonunu getirdi. Napolyon’un Elbe’den kaçışından sonraki yüz günlük iktidarı hezimetle neticelendi. St. Helena Adasına götürüldü. Viyana Kongresi, 9 Temmuz 1815 tarihinde imzalanıp, Fransa’nın aleyhine olacak şekilde Avrupa Kıt’ası ve sömürgeler büyük devletlerce paylaşıldı.