SÜSPANSİYON

SÜSPANSİYON, Alm. Federung ((). Fr. Suspension
(f). İng. Suspensiorı. Sarsıntıyı azaltmak için
bünye ile zemin arasında, yastıklama görevi yapan,
elastik elemanların meydana getirdiği mekanik bir
düzen. Süspansiyonun en çok kullanıldığı saha otomobillerdir.
Süspansiyon düzeninde yay, amortisör
ve lastik tokazlardan faydalanılır. Otomobilin lastikleri
dahî süspansiyon düzeninin bir parçasını teşkil
eder.
Otomobillerde süspansiyon düzeni Amerikan ve
Avrupa arabalarından farklılıklar gösterir. Ön ve
arka tekerleklerin ayrı düzenleri vardır. Ön süspansiyon
düzeninde umûmiyetle helezonik yay arka
düzende ise, Amerikan arabalarında makas, Avrupa
arabalarında helezonik yay kullanılır. Makas ve helezonlar
daima amortisör ile birlikte çalışırlar. Yayın
görevi tekerlek kasisten geçerken sıkışarak yukarı
doğru olan darbenin etkisini yutarak azaltır. Yay
sıkışınca tekrar genleşmeye başlar ve eski konuma
gelinceye kadar salınım yapar. Yayınsalınım hareketlerini
yumuşak şekilde sönümlendirilmesi gerekir.
Amortisörün görevi yay salınım hareketlerine sönüm
kazandırmaktır. Amartisör bulunmayan otomobiller
engebeli yoldan giderken aşağı yukarı çok sarsıntı
olur. Halbuki otomobilde seyir anında istenilen
husus, yolun durumu ne olursa olsun içinde oturan
yolcuya intikâl eden yatay ve dikey doğrultudaki sarsıntıların
en az seviyede olmasıdır.
İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra, süspansiyon
düzeni her tekere has bir şekle getirildi. Bağımsız olan bu süspansiyon düzeninde ön tekerleklerin titreşim
ve sağa sola dönme problemleri ortadan kaldırılmış­
tır. Amerikan otomobillerinin de 1960 senesinden
sonra, arka süspansiyonları bağımsız helezonik tipe
çevrildi.
Süspansiyon sistemlerinde kullanılan helezonik
ve yaprak yay yerine hava, hidrolik karışımlı piston
düzenli elemanlar da kullanılabilir. Hidrolik basıncı
pompa ile sağlanır. Piston düzenli diğer bir süspansiyon
elemanı ise hidroelastik amortisörlerdir. Bu
düzende ön ve arka amortisörler birbirlerine boru ile
bağlıdır. Amortisör düzeni içindeki sıvı yayın görevini
yerine getirir. Sıvı basıncı ayarlanarak otomobilin
yerden yüksekliği ve sarsıntı miktarı istenilen
ölçülere getirilebilir.
Süspansiyon düzeninde ayrıca dolaylı olarak iş
yapan elemanlar da vardır. Bağımsız süspansiyon
düzeninde ön tekerleklerin seviyelerini ayarlayan,
denge çubuğu ile arka süspansiyon düzeninde dönüş­
lerde meyillenmeyi önleyen karşı-dönme çubukları
vardır. Bu çubuklar yüksek kopma mukavemetine
sahip yay çeliğinden yapılır.
Süspansiyon yalnız otomobillere mahsus bir
düzen olmayıp, sarsıntının iç organlara ulaşmaması
istenilen her mekanik düzenin ayrılmaz parçasıdır.
İşyerlerinde tezgâhlann yerleştirildiği yerler lokomotifler,
vagonların tekerlekleri de süspansiyon düzenleri
ile donatılmıştır. Süspansiyon düzeni olmayan bir
çamaşır makinasırun çalışması hem gürültülü olur,
hem de kısa zamanda bağlantı yerlerinden koparak
kırılır. En mükemmel süspansiyon sistemleri insan^
vücudunda yer almaktadır. Yüksekten atlayan insanın
iç organlarının bulundukları yerlerde kopmadan
kalabilmeleri sahip oldukları, mükemmel
süspansiyon düzenleri sayesindedir.