De la Rey, Jacobus Hercules

d e l a r e y
olarak da yazılır (d. 1847, Winburg yakınları
– ö. 15 Eylül 1914, Johannesburg), Güney
Afrika Savaşı’nda (1899-1902) yetenekleriyle
sivrilen Boer önderi.
Bantu kabilelerine karşı girişilen seferlerde
askeri deneyim kazandı. Lichtenburg tem-silcisi olarak girdiği Volksraad’da (Halk
Konseyi) Başkan Paul Kruger’in karşıtları
arasında yer aldı. 1899’da Güney Afrika
Savaşı’nın başlaması üzerine, general rütbesiyle
batıdaki harekâta katıldı. 1 Haziran
1900’de Transvaal’ın batısındaki kuvvetlerin
başına getirildi. Gerilla savaşlarında büyük
başarı kazandı.
1902’de barışın sağlanmasından sonra, ülkenin
yeniden inşası için mali kaynak sağlamak
üzere öteki Boer generalleriyle birlikte
Avrupa’yı dolaştı. Savaş sonrasında HalkPartisi’nin başkanı Louis Botha’yı destekledi.
Sorumlu hükümet döneminde (1907-10)
Transvaal yasama meclisinde Ventersdorp’u
temsil etti. 1908’de Güney Afrika Birliği’nin
oluşturulması için toplanan Ulusal Kongre1
ye delege seçildi. 1910’dan 1914’e değin
Güney Afrika Birliği Senatosu’nda yer aldı.
I. Dünya Savaşı patlak verince, bağımsız
bir cumhuriyet için tarihsel bir fırsatın
doğduğu düşüncesiyle bir ayaklanma planladı.
15 Eylül 1914’te ayaklanmayı başlatmak
üzere Potchefstroom’a giderken, Johannesburg’da
bir polis devriyesince vurularak
öldürüldü. Planladığı ayaklanma gerçekleşmediyse
de, ölümünün halk arasında yarattığı
öfke ve güvensizlik ekimde çıkan ayaklanmayı
hazırlayan etkenlerden biri oldu.