(Haliaetus leucocephalus),
Accipitridae familyasından, Kuzey Amerika’da
yaşayan kartal türü. Bütün kartallar
içinde yalnızca Yenidünya’da dağılım göste-ren tek tür olduğu için 1782’den bu yana
ABD’nin ulusal simgesidir. Dazlak kartal,
deniz kıyılarından çok göl ve ırmak boylarında
yaşayan bir su kuşudur; yaklaşık 1 m
uzunluğundaki erişkinlerin başı ve kuyruğu
ak, gövdesi koyu kahverengi, gagası, gözleri
ve ayakları sarıdır. Bütün tüyleri kahverengi
olan yavruların yalnızca kuyruklarında ve
kanatlarının kenarında birkaç beyaz çizgi
bulunabilir; bazen yavruların erişkinlere özgü
bütün tüylere kavuşması yedi yıl kadar
sürer.
Balıkların bulunduğu yerlere ulaşabilmek
için deniz kuşlarını izleyen dazlak kartal,
genellikle balık kartalının avladığı balıkları
yağmalar, bazen de leşleri yer. Yuvasını
daha çok akarsulardaki adacıklarda, ağaçların
üstüne kurar. Akarsuların kirlenmesi,
tarım ilaçlan ve yuva yapma yerlerinin
azalması nedeniyle soyu tükenmeye yüz
tutmuştur. 1940’ta çıkarılan Ulusal Amblem
Yasası ile ABD’de koruma altına alınmasına
karşın, dalyanlara tüneyerek sombalıklarmı
ürküttüğü için Alaska eyaleti uzunyıllar, vurulan her kuş için para ödeyerek,
avcıları dazlak kartal avına özendirmiştir.
Bu kuşlann tünemesine elverişli olmayan
dalyanlar yapılarak sorun çözülünceye değin
öldürülen kartal sayısı 100 bini aşmıştır.
Bugün dazlak kartallar ABD’nin bütün
eyaletlerinde koruma altındadır.
dazlak kartal
23
Haz