ŞAH İSMAİL II

ŞAH İSMAİL II, Safevî şahlarının üçüne üsü. Şah
Tahmasp’ın oğludur. Gençliğinde babası Şah Tahmasp
(1524-1576) zamanında uzun yıllar hapis yattı.
Kahkaha Kalesi’ndeki mahkûmiyeti sırasında Safevî
şahı babası Tahmasp 1576’da ölünce, kızkardeşi Perihan
vasıtasıyla hapisten kurtarıldı. İktidar yolu
açıldı. Kızkardeşi Perihan ile Avşar, Rumlu (Anadolulu)
ve Tekeliler, kardeşi Haydar Mirza’yı öldürüp,
İsmail Mirza’yı, İkinci Şah İsmail-i Safevî adıyla 22
Ağustos 1576’da Şah ilân ederek, Safevî tahtına geçirdiler.
Ehl-i Sünnet olup, Şafiî mezhebindeydi.
İkinci Şah İsmail, Safevî Şahı olmasıyla iktidarını
kuvvetlendirme faaliyetini başlattı. Safevî devlet kadrosunu
¿armış sapıklara karşı temizlik hareketine
başladı. Kendi adamlarını devlet kadrolarına tayin
etti. Rafızîliği yasaklayıp, Sünnîliğini ilân etti. Devlet
kadrosundan uzaklaştırdığı memurlar ve sapıklar
aleyhine propaganda başlatıp, devlete isyan ettiler.
Bunlardan, tespit ettiği, Şah Tahmasp’ın adamlarından
ve askerlerden otuzbinini cezalandırdı. Ehl-i
Beyt ve Eshâb-ı Kîram, İslâm âlimlerine küfr ve kötü­
lemeleri ortadan kaldırdı. Camilerde Halife Hz. Ebu
Bekir, Hz. Ömer ve Hz. Osman’ın kötülenmesini
yasakladı. Müslümanlara hürriyet tanıdı. (Âdil)
Unvanını aldı. Doğu Anadolu’daki Osmanlı Devleti’
ne tâbi emirlerin teveccühünü kazandı.
İkinci Şah İsmaiİ Safevî ülkesinde kısa zamanda
bUyük hizmetler ve icraatlar yaptıysa da, doğru yoldan
ayrılmış Safevîlerin düşmanlığını kazandı. 24
Kasım 1577’de zehirletilerek, bir rivayete göre de
Safevî askerlerinin isyanı üzerine şehid edildi; Safevî
tahtına kardeşi Muhammed HUdâbende geçti.