demir işi

demirden yapılan yapı öğeleri,
sanat ürünleri, araç ve silahları tanımlamada
kullanılan genel terim. İÖ y. 4000yıllarında ilk demir eşyalar ancak göktaşı
demirinden üretildiği için sınırlı sayıda kalıyordu.
Cevherden ergitme yoluyla demir
elde edilmesi İÖ y. 1400’de Ortadoğu’da
yaygınlaştı. Bunu izleyen 500 yıl içinde,
çeşitli alet ve silah yapımında demir, tuncun
yerini almaya başladı. Ortaçağdan önce
demir daha çok işlevsel amaçlarla kullanılan
bir madendi; bezeme için kullanılması ikinci
planda kalıyordu. Silah ve zırhlar çoğu
zaman bezeniyorsa da, çoğunlukla basit
desenler uygulanıyor, incelikli süslemelere
seyrek rastlanıyordu.
Ortaçağda demirin çeşitli gündelik alanlarda
kullanılması yaygınlaştı. Demirle kaplanan
kapılar sağladıkları güvenliğin yanı sıra,
bezeme için yeni olanaklar da yarattı.
Demirle güçlendirilmiş sandıklar hem sağlam,
hem de güzel oluyordu. Dövme demir
kapılar, korkuluklar ve parmaklıklar bir
işlevi yerine getirmekle kalmıyor, sanatçılar
için yapılarda yeni bezeme alanları da
oluşuyordu. 16. yüzyıldan sonra demir işlerinde
rulo kıvrımlar, yapraklar, çiçekler,
demetler ve karmaşık desenlerle çok süslü
tasarımlar geliştirildi. Demir maden olarak
yaygınlaştıkça, çeşitli ev aletleri, şömine
takımları, ocak, kafes, tava, kazan, kilit,
hırdavat vb yapımında kullanılır oldu. Fenerler,
meşale ayaklan, şamdanlar ve avizeler
de dövme demirden yapılıyordu. Dökme
demir işçiliğinin yaygınlaştığı 19. yüzyıla
değin, demir işlerinin çoğu ısıtılıp örs üstünde
çekiçle dövülerek üretildi.