deniz salyangozu

denizde yaşamaya
uyum sağlamış, yaklaşık 23 bin salyongoz
türünün ortak adı. Deniz salyangozlarının
büyük bölümü, Gastropoda (karındanayak-lılar) sınıfının Prosobranchia (öndensolungaçlılar)
altsınıfından, ancak 2 bin kadar
türü Opistobranchia (arttansolungaçlılar)
altsınıfındandır. Okyanus ve denizlerin bütün
derinliklerinde salyangozlara rastlanırsa
da, bu yumuşakçaların en bol bulunduğu
yerler, çok zengin besin kaynakları sunan
gelgit bölgeleridir. Deniz salyangozlarının
büyük bölümü otçuldur, daha çok alglerle
beslenir; bir bölümü, özellikle kum ve
çamurların arasında yaşayanlar çürükçüldür,
deniz yüzeyindeki döküntülerle beslenir;
bazıları da yüzeyde ya da dipte avlanan
etçil hayvanlardır.
Deniz salyangozlarının uzunluğu, Homalogyra
cinsinin erişkinlerinde 1 mm’yi bile
bulmazken, Avustralya sularında yaşayan
Megalatractus aruanus’un kabuk uzunluğu
60 cm’yi aşar. Kabukların biçimi ve üstündeki
kabartılar, yaşadıkları ortama bağlı
olarak türden türe büyük değişiklik gösterir.
Hızlı akıntıların olduğu sularda ya da
kayalıkların arasındaki dalgalı gölcüklerde
yaşamaya uyarlanmış türlerin (örn. Acmaeidae,
Patellidae, Fissurellidae ve Calyptraeidae
familyalarının üyeleri) kabuğu, sarmal
çizgileri olmayan bir koni ya da külaha
dönüşmüştür. Başta Haliotidae familyası
olmak üzere birçok grubun üyelerinde sarmal
kabuk çizgileri belli belirsiz bir iz
biçimindedir. Bazı türlerde ise, diken ve
topuz gibi çıkıntıları olan çok engebeli
kabuk yüzeyi, hayvanın saldırganlara karşı
korunmasını sağlar. Deniz salyangozlarının
kabukları öteden beri biçim ve renklerinin
çarpıcılığıyla insanların ilgisini çekmiş, koleksiyoncuların
elinde değerlendirilmiş, takı,
hatta para olarak kullanılmıştır.
Ayrıca deniz salyangozlarının birçok türüçok eski çağlardan beri insanların en sevdiği
yiyeceklerden biri olmuştur. En beğenilen
türler, Avrupa ve Güney Afrika kıyılarındabol bulunan Littorina cinsinin üyeleri, Batı
Hint Adaları kıyılarındaki devkulağı
(Strombus gigas), California ve Japonya
kıyılarında yaşayan Haliotis ile Büyük Okyanusta
yaşayan Turbo cinsinin üyeleri ve
Avrupa kıyılarında yaygın olan Patella vulgata’
dır.
deniz seviyesi bak. deniz düzeyi