(Polychaeta), Annelida
(halkalısolucanlar) filumundan, 5.400 kadar
yaşayan türü saptanmış solucanlar sınıfı.
Bütün üyeleri denizde yaşayan bu sınıfın
tanıtıcı özelliği, gövdelerinin belirgin biçimde
bölütlenmiş olmasıdır. Uzunluklan birkaç
milimetre ile yaklaşık 3 m arasında
değişen türlerin bir bölümü dipte ya da
yüzeyde serbestçe hareket ederken, bir
bölümü deniz dibinde açtığı derin oyuklara
gömülerek ya da salgısıyla çevresinde koruyucu
bir tüp oluşturarak dibe bağlı yaşayan
solucanlardır. Örneğin Aphroditamorpha
(bak. Aphrodita), Amphinomorpha (bak.
Hermodice), Phyllodocemorpha (bak.
Giy cer a, Nereis) ve Eunicemorpha (bak.
palolo solucanı) takımlarının üyeleri serbest,
Spiomorpha (bak. Chaetopterus), Drilomorpha (bak. Arenicola), Terebellomorpha
(bak. Thelepus) ve Serpulimorpha
(bak. Sabella) takımlarının üyeleri ise bağlı
olarak yaşar.
Denizsolucanlarmın en belirgin özelliği,
gövde bölütlerinin pek çoğunda, hayvanın
sürünerek hareket etmesini kolaylaştıran
ince kıllarla donanmış bir çift yassı çıkıntı
(parapodium) bulunmasıdır. Başlarında kısa
duyargalar ve dokunaçlar vardır. Gövdeleri
genellikle kırmızı, sarı gibi canlı renkte
olan bu solucanlar çok küçük su bitkileri ve
hayvanlarıyla beslenir.
Bireyler genellikle ayn eşeylidir; sperma
ve yumurtalar doğrudan suya boşaltılır ve
suda döllenen yumurtalardan serbestçe yüzebilen
larvalar çıkar. Bazı türler erdişidir;
erkeğe ve dişiye özgü üreme organları aynı
bireyde bulunur. Bazı türler ise tomurcuklanarak
ürer (eşeysiz üreme); bunlarda erişkinin
gövdesinden kopan her parçadan yeni
bir birey oluşur. Bir bölümü dipteki kumları
oyarak ya da galeriler açarak, bir bölümü
ise dipte sürünerek yaşayan denizsolucanlan,
deniz dibindeki tortulların altüst olmasında
önemli rol oynar.
denizsolucanlan
10
Ağu