TALYUM

TALYUM, Alm. Thallium (n). Fr. Thallium (m). İng.
Thallium. Yumuşak ve ağır bir metal. Tl sembolüyle
gösterilir. 1861 yılında W. Crookes tarafından ortaya
çıkarılmıştır.
Bulunuşu ve Elde Edilişi: Talyuma tabiatta az ve
dağınık olarak, çinko blendi, pirit gibi minerallerin
yanında rastlanır. Bulunduğu başlıca mineraller krukesit,
(Cu, Tl, Ag)j Se ve lorandit, n A 2S2’dir.
Talyum sülfat asidinin kurşun odalar usûlüyle üretimi
sırasında, odalarda biriken çamurlarda toplanır.
Bu çamurların sıcak seyreltik sülfat asidinde çözünen
kısımlarına sodyum klorür katıldığında az çözünen bir
tuz olan talyum (1) klorür ele geçer. Metalik talyum,
talyum tuzları çözeltilerinin elektrolizi ile veya talyum
klorürün potasyum siyanürle eritiş yapılmasında ele
geçer.
Özellikleri: Talyum peryodik tablonun III B grubunda
bulunur. Özellikleri bakımından kurşuna benzer.
Atom numarası 81, atom ağırlığı 204,39’dur. Tabiî
halde bulunan iki tane kararlı izotopu 203 Tl ve 205
Tl’dir. Elektron düzeni (Xe) 4f14 5d10 6s2 6p‘ olup, bile­
şiklerinde 1+ ve 3+ değerliklerini alır. 1+ değerlikli
bileşikleri daha kararlıdır.
Erime noktası 304 °C, kaynama noktası 1457°C,
yoğunluğu 11.85 g/cm 3’tür.
Talyum mavimsi, beyaz parlak bir metaldir. Ancak
oldukça reaktif bir metal olduğundan nemli havada, bir
oksid tabakası ile örtülürek parlaklığım kaybeder.
Ticari kullanımı pek yoktur. T12S kızıl ışınlan hassas
fotoelektrik hücrelerde kullanılır