TANTAL

TANTAL, Aim. Tantal (n). Fr. Tantale (m). İng. Tantalum.
Sert ve dövülebilir bir metal. Ta sembolüyle
gösterilir.
Bulunuşu: Volkanik kayaların içinde % 0,00021 oranında
mevcuttur. Genellikle niyobyum ile birlikte bulunur.
Tantal’ın en bilinen minerali tantalit olup, bileşimi
demir (II) tantalattır, Fe (Ta03)2. Saf tantal elde etmek,
niyotayumdan ayrılması için tatbik edilen, bir seri reaksiyon
ve işlemle müm kün olmaktadır. Ayrıca K 2TaF7
bileşiğinin elektroliziyle de tantal elde edilir (katotta
toplanır).
Fizikî ve Kimyevî Özellikleri: Tantal periyodik tablonun
V A grubunda bulunan bir geçiş elementidir. Atom
num arası 73, atom ağırlığı 180,948’dir. Elektron düzeni
(Xe) 4f14 5d3 6s2 olup, bileşiklerinde 2-f, 3+, 4+ ve daha
ziyade 5+ değerliklerini alır. 2996°C gibi yüksek bir
erime noktasına sahiptir. Kaynama noktası 6100°C’dir.
Özgül ağırlığı ise 16,6 gr/cm 3’tür. Kolay haddelenen,
soğukta bile işlenebilen bir metaldir. 150°C’nin altında,
en atıl (inert) metallerdendir. Ancak yüksek sıcaklıklarda
kimyevî reaktifliği ortaya çıkar.
Kullanılışı: Tantal kimyevî maddelerin çoğuna dayanıklıdır.
HC1, HNOj, Cl2 ve altın suyu dahi tantala etki
etmez. Yalnız H F ve S 0 3’ten etkilenir. Bunun için
kimya endüstrisinde, özellikle aside dayanıklı cihazların
yapımında kullanılır. Kimya sanayinin cLşıada, kondansatörlerde,
redresörlerde, elektronik tüplerdeki
yapı elemanlarında ve dolmakalem uçlaımın yapı­
mında kullanılır.
Tıpta, vücuttaki mevcut doku ve sıvılardan etkilenmeme
özelliği ile vücut içinde bırakılabilecek ekleme
parçalarının (protez ve cerrahî ipliklerin) ve yine cerrahî
aletlerin yapımında faydalı bir metaldir. Tantalyum karbür, TaC, kesici aletlerin yapımında; Li Ta O , bile­
şiği de laser radyonunun modülasyonunda kullanılırlar.