Tarihi
21 Nisan 1500 yılında Portekizli bir gemici olan
Pedro Alveras Cabrol Hindistan’a gidiyorum zanniyle
Güney Amerika’ya ayak bastı ve ülkeyi Portekiz kralı
adına zapt ettiğini ilân etti. 1530 yıllarında Martin
Alfonso de Sousa liderliğindeki bir keşif gezisi esnasında,
stratejik noktalar olan yerlere, Rio de Janerio bir
yıl sonra da bugünkü Santos şehrinin banliyösü olan
Sao Vicente şehirlerini kurdular. Piratiningo şehri de
1532 yılında Sao Vicente yakınlarında yüksek bir bölgede
kuruldu. Portekizlerin İspanya hakimiyetine girdiği
1580’den 1640 tarihine kadar Brezilya bir İspanya
sömürgesi oldu. 1640’da Portekizliler Brezilya’yı tekrar
ele geçirdiler. Hükümet merkezi 1763’de Salvador’dan
Rio de Janerio’ya taşındı. Zira burası coğrafî ve stratejik
bakımdan merkez olmaya daha uygun idi.
1698 yılında Sao Paulo’da bol miktarda altın
bulundu. Daha sonra iç kesimlere Amazon havzasına
yapılan keşif gezileri sonucu altından başka madenler
de bulundu. Bölgede çeşitli feodal gruplar ortaya çıktıysa
da fazla yaşamayıp yeniden birlik sağlandı.
1572 yılında Brezilya’yı yönetim bakımından Salvador
ve Rio de Janerio’dan ibaret olmak üzere ikiye
ayıran sistem, 17. yy. ilk çeyreğine kadar devam etti. 16
ile 17. yy’da İspanyollar, İngilizler, Fransızlar ve Almanlar zaman zaman bu bölgeyi ele geçirmek istedilerse
de muvaffak olamadılar. 1807’de Portekiz’in
Napolyon Bonapart tarafından işgal edilmesi üzerine
kral ailesi ve devletin bazı ileri gelenleri Brezilya’ya
kaçtılar ve ertesi sene hükümet merkezini Rio de
Janerio’da kurdular. Bu esnada Brezilya’nın nüfusu
2.500.000 olup, bunu 400 bini beyaz .1.300.000 zenci ve
800 binini yerli halk teşkil ediyordu. Zenciler büyük
şekerkamışı çiftliklerinde ve madenlerde çalıştırılmak
üzere 1538 yılında Afrika’dan köle olarak getirilmişlerdi.
1819’da Napolyon’un Avrupa devletlerine yenilmesi
üzerine Portekiz kralı, yeğeni Don Pedro’yu
Brezilya Genel Valisi bırakarak Portekiz’e geri döndü.
1822’de Portekiz parlamentosu ilk koloni statüsüne
geri dönmek isteyince, Brezilyalılar, Don Pedro Jose
Boni Facia de Andrada Silva’nın liderliğinde bağımsızlıkları
için isyan ettiler ve 7 Eylül 1822’de bağımsızlıklarını
ilân ettiler. 1824’de liberal bir anayasa kabul ettiler.
Düzensiz savaşlardan sonra Portekizliler Brezilya’nın
bağımsızlığını kabul etmek zorunda kaldılar. Brezilya
1889 yılına kadar krallıkla idare edildi.
Bu kadar uzun müddet krallıkla idare edilen Latin
Amerika’da tek ülke idi. 1831 yılında Don Pedro oğlu
İkinci Don Pedro’ya tahtı bırakmak zorunda bırakıldı.
İkinci Don Pedro zamanında modern Brezilya’nın
temelleri atıldı. 1888’de 800 bin köylüye hürriyet verildi.
1889’da kansız bir darbe ile krallık idaresi yıkılarak
cumhuriyet idaresi kuruldu. 1914’de siyasî birliği temin
eden Brezilya, bütün dünya ülkeleri tarafından tanındı.
İstikrarsız bir ülke olup, sık sık anayasa değişiklikleri ve
ihtilâller olmaktadır.
BREZİLYA TARİHİ
22
Ağu