YUSUF HAS HÂCİB,

Karahanlı edib, şâir ve devlet
adamı. Doğu Türkistan’daki Balasağun şehrinde, muhtemelen
1017 yılında doğdu. Asil bir Türk ve Müslüman
bir aileye mensup olduğu tahmin edilmektedir.
Balasagun’da tahsil v terbiye gördü. Karahanlı hizmetine
girip, “ Has Hacib” ünvanını almadan önce Balasagunlu
Yusuf, olarak tanındı. Balasagunlu Yusuf,
kendini çok iyi yetiştirdi. Elli yaşlarında iken onsekiz ay
içerisinde manzum olarak “ Kutadgu Bilig” adlı meş­
hur eserini yazdı. Bu kitabı, Kaşgar’a gelip, 1070’de
Karahanlı hükümdarı, edebiyat meraklısı Uluğ Kara
Buğra Han’a arz etti. Kara Buğra Han, Türklerin
ahlâk hukuk ve devlet idaresi ile törelerini çok güzel
olarak dile getiren eseri, Balasagunlu Yusuf a, sarayında
okuttu. Kutadgu Bilig Karahanlı Sarayı’nda günlerce
okunup, çok beğenildi. “ Uluğ Has Hâcib” ünvanı ile
başvezir yardımcılığı ile taltif edilerek, en yüksek Karahanlı
devlet memuriyetlerinden biri verildi. Bu vazifesiyle
“Yusuf Has Hâcib” olarak tanınıp, tarih veedebiyat literatürüne girdi.