TÜRKİYE KILAVUZU – AFYONKARAHİSAR İLİ EMİRDAĞ İLÇESİ

EMİRDAĞ ilçesinin güneyinde B olvadin, doğusunda A kşeh ir, kuzeyinde
S ivrih isa r ve S e y itg a zi ilçeleriyle batısında K ütahya İli ve A fy o n
m erkez ilçesi vardır.
Kasaba, güneyden 2,000 metre yüksekliği aşan E m irdağlart, batı­
dan P aşa ve B eyd a ğ la rı, kuzeyden ve doğudan ufak tepelerle çevrili
ve adeta bir vâdi içindedir.
Denizden 1,000 metre yükseklikte bulunan E m ird a ğ kasabasının yüz
ölçüsü, 2,340 Km. karedir.
Afyon’a 100 Km. lik bir şosa ile bağlı olan E m ird a ğ ilçesi AfyonKonya
demiryolu üzerindeki Çay istasyonundan 49 Km. içeridedir. Bu
şose Eskişelıire kadar devam eder, çok düzgün ve geniştir; keskin viraj
ve uçurumları yoktur. Otomobil, Kamyon, Araba ve diğer taşıtlar her
mevsimde işliyebir.
EMİRDAĞ, Afy on ilçeleri arasında en çok ileri gidenidir. Her gün
biraz daha imar edilmektedir. Kasabanın yolları, çok geniş ve güzeldir,
kısa bir zamanda, yollar kaldırım taşlariyle döşenmiş ve üç büyük ana
cadde açılmıştır. Ayrıca bu caddelerin yanları ağaçlandırılmıştır.
Kasabada bir Hâl, büyük bir Belediye binası, Halkevi, Hükümet konağı,
bir ilkokul, Toprak Mahsullerine ait bölmeli anbar ve fennî mezbaha
gibi binalarla, bir Hamam, güzel bir Belediye parkı, ATATÜRK ün
büstiyle şereflendirilmiş geniş bir Cumhuriyet meydanı ve bir sinema
binası vardılir.
E m irdağ, Afyonla birlikte aynı tarihi yaşamıştır; Roma ve Bizans
devrelerinden sonra, Arap İslâm orduları, Afyona Emirdağ üzerinden
yürümüşlerdir. Bu arada, kasaba bir müddet bunların eline geçmiştir;
Abbasî halifelerinden H aranı R eşit tarafından «A m o ry o n » (bugünkü
Hisarköy) zaptedilmiş ve «Â m iriy e» şehri adı verilmiştir. Araplar çekildikten
sonra, yeniden Bizanslılara kalan kasaba, XI. yüzyılda Sel;ukiler
Anadoluya girerken, E m ir A fş in idaresindeki Türkmen akıncıları
tarafından işgal edilmiştir. En sonunda O sm anhlara geçmiştir. 1866
yılında Sultan Aziz’e hürmeten kasabaya A riziy e adı verilmiştir. 1932 de,
ıl kurulu karariyle ve yanındaki Emirdağına izafetle Aziziye adı, Em iria
ğ olarak değiştirilmiştir.
İlce halkının 90 yıl önce Musuldan göç etmiş olduğu söylenmektedir.
Halihazır bura halkını, M uslucalı Aşireti Türkmenleriyle 1889 – 1897
yılları arasında B ulgaristan ve R om anya göçmenleri, K arakeçili ve
Sarıkeçili aşiretleri teşkil eder.
Kasabanın 15 Km. doğusunda «Hisar» adlı eski Yunanlılardan
kalma bir şehir harabesiyle 50 Km. batısında ve Bayat Bucağına yakın
Y azılıkaya vardır. Halkın söylediğine göre, Y azılıkaya adı verilen bu
kayaların içinde mağaralar, yeraltı su yolları vardır. Etrafında hiç bir
bina bulunmayan bu mevkiin, eskiden mesken olarak kullanılmadığı zannedilmektedir.
Buraya girilince, soldaki ilk levhada hepsi aynı kıyafette
Yurdunu gez, öğren ve yavrularına öğret.