(d. 1776, Bangor,
County Down, İrlanda – ö. 10 Ocak 1850,
Sunderland yakınları, Durham, İngiltere),
İngiliz hekim. Kömür ocaklarında kullanılan
madenci lambalarının ilk örneklerinden
birini geliştirmiştir (1813). Daha sonraları
Sir Humphry Davy’nin geliştirdiği modern
madenci lambalarında, Clanny lambasının
bazı özelliklerinden yararlanılmıştır. Edinburg
Üniversitesi’ndeki tıp eğitimini tamamlayarak
hekim olan Clanny, bir süre
deniz kuvvetlerinde çalıştıktan sonra özel
muayenehane açarak meslek yaşamını
sürdürdü.
Clanny’nin döneminde, kömür madenlerindeki
grizu gazının (metan gazı ve hava
karışımı) işçilerin kullandığı lambaların etkisiyle
kolayca alev alması, çok tehlikeli
patlamalara yol açıyordu. Clanny grizunun
alev almasını önleyecek bir lamba geliştirdiyse
de, son derece hantal olduğundan bu
lamba madenciler tarafından kullanılamadı.
Clanny daha sonraları lambanın boyutlarını
küçülttü ve buluşuna, Davy’nin geliştirdiği
bazı yenilikleri de (örn. metal kafes biçimindeki
siperlik) kattı.
Clanny, William Reid
14
Mar