naîlî âbdullâh paşa olarak da bilinir (d. 1698, İstanbul – ö. 1758, Mekke), Osmanlı devlet adamı, -tarihçi ve şair. Osmanlı Devleti’nin protokol geleneklerini ve yabalarını derlemiştir. Amasyalı Halil Ağa’nm oğluydu. 17,13’te Divan-ı Hüıiıayun kalemine girdi. 1743’te rikâb beylikçisi’, aynı yıl teşrifatçı^oldu. Bu görevdeyken Osmanlı protokol kurallarını Defter-i Teşrifat adını verdiği küçük* .bir kitapta topladı. 1747’de reisülküttab, 1753’te defterdar, Mayıs 1755’te de sadrazam oldu. Üç ay sonra bu görevden uzaklaştırılarak Sakız’a sürüldü. Ardından bağışlanarak sırası ile Girit, Selanik, Cidde valiliklerinde bulundu. Hac için Mekke’ye giderken yoldk öldü. * Müzik, edebiyat ve’ tarihle ilgilenen Abdullah Nailî Paşa’nın bü alanlarda çalışmaları vardır. I. Mahmud’un buyruğu ile Defter-i Teşrif afi genişleterek Mukaddeme-i Kavanin-i Teşrifat adındaki önemli yapıtını yazmış, Topkapı Sarayı’ndaki Kübbealtı üzerine de bir kitapçık hazırlamıştır. Nailî mahlasıyla yazdığı şiirlerini bir Divan’da toplamıştır.
Abdullah Naili Paşa
09
Nis