A C E N TE

Alm. Agent (m); Agentur (f), Fr. Agence (f), İng. Mercantile Agent. Kendisine verilen yetki dâhilinde belli işleri yapmakla yükümlü kişi veya birimler. Ticârî bir işletmeye müşteri bulmak işi ile uğraşan aracı. Acente, bağımsız bir tâcir olarak ve bir sözleşmeye dayanarak belirli bir yer veya bölge içinde bir ticâri işletmeyi ilgilendiren belli işlerde aracılık eder ve bunları o işletme adına yapar.
Halk dilinde birçok tâcir yardımcılarına acente denilmekle berâber, bu kimseler acente vasfına hâiz değillerdir. Artist acentesi, emlak acentesi, is- tihbârât acentesi nâmıyla iş yapan işletmeler, hu- kûken tellâl veya simsardır. Tellâlın acenteden farkı, acentenin işini yaptığı kişi veya firmaya dâimâ bağlı olmasıdır. Öte yandan yabancı firmaların yurt içindeki umûmî dağıtıcılarına (distribütör) da acente denmektedir. Bunlar kendi nâm ve hesaplarına da alım satım yapabilirler.
Acenteler, bağlı olduğu işletmeye müşteri sağlayan aracı acentelerle, müvekkili nâmına sözleşme akdeden, akit yapan acenteler olmak üzere iki kategoride toplanabilir. Komisyoncu acenteler, sigorta acenteleri ve yabancı şirketlerin yurt içindeki umûmî vekilleri acente hükmündedir.
Acenteler çalıştıkları bölgede tekel hakkına sâ- hip olmanın yanı sıra, fevkalâde masrafları taleb etme, ücret isteme ve alacağı ödenene kadar müvekkilinin malım hapis hakkına sâhiptir. Buna karşılık vekili olduğu kişinin menfaatlerini koruma, tâlimâta göre hareket etme, önleyici tedbirler ılma, parayı zamânında gönderme, bilgi verme /e müvekkili ile rekâbet etmeme gibi mükellefi- ‘etleri de bulunmaktadır.