WYCLİFFE

(John), İngiliz tanrıbilimci (North Riding of Yorkshire 1330’a doğr. – Luttervvorth, Leicestershire, 1384). Ox- ford Üniversitesinde okudu ve doktor unvanını kazandı (1372). Krallığın kilise avukatı ve etkili bir vaiz olarak siyasal ve dinsel bir nitelik taşıyan bu ikili özelliğiyle kendini bir önder olarak kabul ettirdi. Siyasal alanda, kilise etkisinin devlet işlerine karışmasına karşı çıktı; dinsel alandaki yenileştirici görüşleri, hiyerarşinin yetkisi, İsa’nın kudas törenindeki varlık biçimi, günah çıkarma ayininin uygulama özellikleri ve daha küçük bir ölçüde bağışlamaların değeri gibi bazı büyük ilkelerin yeniden tartışma konusu edilmesine yol açtı. Yararlandığı siyasal destekler, sağlığında onu dinsel kurallann yaptırımlarından kurtardı. Daha sonraki yıllarda, ilkin cesur bir yenilikçi olarak kabul edilen John VVydiffe, yavaş yavaş bir sapkın olarak görülmeye başlandı ve gerçek imana aykırı sayılan düşünceleri, 1415’teki Konstanz konsili’n- de kınandı. Ölümünden sonraki bu mahkûmiyete düşüncesinin lollardlar ve hus- çular gibi bazı reformcu akımlar içinde kazandığı saygınlık neden olmuştur.