Hadîs âlimlerinden. Künyesi Ebû Bekr’dir. Ebû Hafs Basri’de denilmiştir. 160 (m. 776) senesinde vefât etmiştir. Sünen-i Tirmizî’de, Sünen-i îbni Mâce’de ve Sahîh-i Buhârî’nin ta’ likatlannda rivâyetleri yer almıştır. Hadîsi şerif işitip, rivâyet ettiği zâtlar Hasan-ı Basri, Humeyd-üt-tavîl, Yezîd Rekkâşî, Ebû Zübeyr, Ebû Gâlib, Sâbit el-Benânî, Mücâ- hid bin Cebr (r.aleyhim) ve diğer hadîs âlimleridir. Kendisinden hadîs-i şerif işitip rivâyet edenler; Süfyân-ı Sevri, Ibni Mübârek, İbni Mehdî, Vekî’ bin Cerrâh (r.aleyhim) ve diğer âlimlerdir. Rebi’ bin Sabîh’in ilim alıp, kendisinden hadîs-i şerif rivâyet ettiği meşhûr âlimlerden biri de Hasan-ı Basri’dir (r.a.). O, Hasan-ı Basri’den şöyle nakleder Biz bir defasında Hasan-ı Basri’ye bize va’zu nasihatte bulun dedik. Bunun üzerine şöyle buyurdu: “Şüphesiz sıhhatli olammz hastalanır, genç olammz ihtiyarlar, ihtiyarlayan da ölür. Âkıbet dediğim gibi değil midir? Yarın ruh bedenden ayrılmayacak mı? İnsan malından mülkünden aynlıp, kefene sarılmayacak mı? Yarın mezar çukuruna terk edilmiyecek mi? Bir gün ölüp gidince, kendileri için çalışıp sıkıntıya düştüğü kimseler onu unutur, sevgisi kalbler- den silinir. Ey insanoğlu! ölüm sana yaklaşmaktadır. Fakat sen geleni görmüyorsun? Gidişin bir ziyâret gidişi değil, geri gelmeyeceksin. Yakında konuşamaz olacaksın. ölüp gidince artık bir dost olarak bilinmeyeceksin. Çağrılırsın, cevap veremezsin, duyarsın, akıl erdiremezsin. Beldeler harab oldu. Kabileler dağıldı. Evlâdlar yetim kaldı. Gözlerin akdi. Nefsinle baş- başa kaldın. Dişlerin kenetlendi. Dizlerinin bağı çözüldü. Evlâtlann başkalanmn yanında garip kaldı.” Rebi’ bin Sabîh’in rivâyet ettiği hadîs-i şeriflerden ba’zılan şunlardır: “Ezân okunduğu zaman, semânın kapılan açılır, duâlar kabul olunur.” “Bir kadın beş vakit namazını kılarsa, Ramazan orucunu tutarsa, nâmusunu korursa ve kocasına itâat ederse Cennete dilediği kapıdan girer. ” “Kimin maksadı âhır et ise Allahil teâlâ zenginliği onun kalbine koyar, dağınıklığını giderir. Kimin maksadı dünyâyı istemek ise Allahü teâlâ onu fakirliğe düşürür. İşleri dağınık olur
Şam ‘da 15. asır sonundan kalma Camii Kebir minaresi (705-715).
İstim âlimleri Ansiklopedisi 3 t
%
RECÂ BİN HAYVE
3 5 2 İslâm alimleri Ansiklopedisi
ve ancak kaderinde yazılı olana kavuşur.” “Cennet halkı, Cennete yerleştikten sonra, dünyâda dost olunlar birbirini görüp konuşmak arzu ederler. Hu sırada her ikisinin de üzerlerinde oturdukları tahtlar harekete geçer, biri gider ve diğeri gelirken yolda buluşur, sohbet ederler. “Falan gün falan yerde yaptıklarımızı hatırlar mısın?” şeklinde konuşur. Orada duâ ettik de Allahü teâlâ bizleri mağfiret etti, derler.”
1) el-A’lâm cild-3, sh-15 2) Mu’ccm-ül müellifin cild-4. sh-lnl 3} Hilyet-ül evliya cild-6. sh-304 4) Tehzib-iit-tehzib cild-3, sh-247 5) Mizân-ül itidal cild-2, sh-41
REBİ’ BİN SABlH
04
Oca