PEYGAMBER

a- (fşrs. peyğSm, hâber, ve 6er.v&reriöen peyğam-beı). 1;Tanrı’ nıh ‘6ûyruklarını”insanlarâ^ildirerî,1lölen kilense”’elçl, resul; nebi?yalvâç. —2. Haz- reti Muhammet. (Bu anlamda büyük narf- £le başlatılır.) ([Bk: ans/M’^böl:] —3. Peygamber ağacı – PEYGAMBERAĞAa,o|| Peygamber çiçeği ->PEYGAMiBERÇipE^İ. || Pşygamber p/b/,-herkesin jyjjlğinristeyen, *k$tÇ|lük düşünmeyen kimse için kullanılır: peygamber gibi adarpj || Peygamber ökü- .züs şnlayışı kıt,- vyrdümduym§zf âj^mak (yörs.). . ‘ s : ‘ ‘ „ % % —^NSiKiLjsI. Farsçada ‘-‘hşber getiren” anlamındaki “peygamber^ ya dar “pe- yamber” sözcüğününKurân yehadisler- dergeçenarapça karşılığı “nebi” (haberci) ve “resul’’dür (elçi).- Türkçede daha ço^peyghfnber terimi kollanılır, ayrıca tekil olarak Peygamber; Hz. Peygamber, ya *da Resulüllahi(Allah’ın elçisi) denildiğinde özel olarak Hz. Muhammet kastedilir. Bazr işlam bilginim nşbi ve rest//sözcüklerinin eşanlamlı’ olduğunu belirtilerse cje, çoğunluğun benimsediğiyaygın görüşe göre, ister Verii birdin:kurmüş ve kitap getirmiş olsan,”isfer’onceki bir dini’ve kitabı yaşatmakla görevlendirilmiş bulunsun, ieje, ~resur\Qr\m\ y^lnİzca^yeni bir jdfri ,kü- rafı ve kitap getiren’peygamberlere deriir. Buna göre Hz. Davut, Hz. N/lusa, Hzjsa, Hz. Muhammet hem nebr hem deVö’sul; Yakuft Yusuf, Süleymâri,1şmailrğibi pey- gamberlertöe yalnızcâ nebidir ^ Kuran’a göre Allah; her ümmete *bjr . peygambergöndermiştir (XII; 47). Kuran’ ija‘bu peygamberlerin4 bazılarının açllârı anılırken; kendileri ndensöz1 edilmemiş bü- lunan daha başka’ peygamberlerin de bulunduğu belirtilir (IV, 164). Kurarfda şu 25 peygambörin adı ‘geçer: Âdem? tdris, tyyht Hud,. Saljhy jbrşhim, Utfjşmaji, İş- tışk, Yakup, Yy$uf,/Eyüp, Şuayjp, Musa, Harun, Davut, Süleyman, İlyas, Elyesa, Zülkifl, Yunys, Zekeçhföf Yahya, İsa, Muhammet. Kuran’da adları geçen Lokman, Zufkar- n&yri ve’ ^zey/^in peygafnber mr yoksa veli mi oldukları konusu tartışmalıdır. Bazı İslam bilginleri deTanrı’hın kendilerine melek ve vahiy gönderrrjediği Musa’nın annesi (Kuran’da adı geçmeyen Yokebşd) i& İsa’nıh annesi Mefyem’lh de peygar. ber öldüklarını savjjnüflâr. İslâm inârfcına göre, peygamberlerin temel işlevleri zaman zamşn yoldan çıkan, Hak dinlerini.’kitaplarınfve peygamberlerini gnutar^jnkârcılık, müşriklik^jjutata- parlık gibi )?ah|ış inariÇI$râtsaplanan; iyilik ve erd6rr1ferden Ozaklaşah,‘insan onuruna”yakışmayan ve Tannanın hibşrtutTüğ’ü- na uyrrfâyan yanlış, kötü A/e haksiz işlerle kirlenmiş insan topluluklarını bütünı bunlardan kurtararak inâriçta, ahlâk Ve’yaşam biçiminde, ,tORİutT)satJişkilerde erç iyi ,vş en doğruyol y§ yönteme, çağırnnaktır.’ Bu amaçla îjanrı »bazı, peygamberlere, gpnış içerikli kitaplar; bazılarına:da daha küçük bdyutlardâ sayfalar (öuhuf) göndörmiştir. Peygarfıber Musa’ya gönderilen. kitapsTev- rat, Davut’a.Zebür, İsa’ya İncil ve^Hz-ü/lu- hammet’e ise Kuran’dır. Kenciilerirte’Bühuf gönderilenler ise Âdşrp, Şit, İdrls ve İbrahim peygamberlerdir. ,Bu kitaplar jçindş Ku?an’ın dışı^dakiler yâtümüyle kayboldukları ya da özyünlükleriıSe ihsan eli \<&- rıŞtığl ve değiştirildikleri (tahrif) i^ırvgeçdrli ölmaktaniçıkmıştır;Yalnız’Kûran- değiştirilmekten kurfârdüğu;* güffümüze dek âz- ^ün dûrdıinuyla;’gelciiği v# buhdan sonra da kaybolması yaıdâ:değiştirilmesi ola- ‘ nakşız .bulunduğu1 için ge^Örû tek kitaptır; bundan* böyle artık t>aşka birpâygsurıber gelmesine (çJ6 gefek.yoktur Ruran’da Allah’ın birjiği (tevhit), en çok ağırlık, verilen konulardan’ bjrîdjr. Bu nş- Öenie, “Ü^eyir AHah’ın’oâlud^^’diyerl yâ- hûdiler ile1 ‘ Isa Allah’jn oğludür’ ’ .diyen hı- nstiyahfa’r Kgran’da şiddetle eleştirilir (IX, 3jŞ). İslam insancına ğöre, ifke olarak bü- tun.p.eygarriberler insandır. Ancak, Tanrı, pn\arj,seçkin.kıljTiış^ elçi olarak görevlen* ajrmiş, kendilerine, “vahiy göndermiş ve onları bazı üştün ve olağşnüstü nitelikjer- je donatmjştır Akaid kitaplarında bu niteliklerin. başlıcaları şöyl„ece.sıralan^r: ismet «(günahsızlık),”emaneffgüvenilirlik^yefanef (zekâ veâkıl),ıfeö//^-/ şeriat, (Allah tarafından bildirilen.dini ümmetine duyurma),