İSAVİYE

i. (İsa peygamberin adından). Kuzey Afrika’da Sidi Muhammed bin İsa tarafından kurulan tarikat. — ansİk l. Gençliğinde birçok gerüer yaptı, Haydariye ve Sadiye tarikatlarına girdi. Bir süre sonra Miknasa el-Zitun’da kurduğu zaviyenin başına geçerek kendi adiyle anılan tarikatını yaymağa çalıştı. Kırk üyesi olan bir çeşit danışma divanı kurdu. Bu kırk kişi mevlid kandili dışında, hiç bir gün dışarı çıkmazlar, vakitlerini zaviyede ibadetle geçirirlerdi. Tarikatın özel bir zikir tavrı vardı. Dervişler birbirlerinin ellerinden tutarak bir ateş etrafında halka yapar ve öne arkaya doğru sallanarak zikr ederlerdi. Rifaî tarikatının bazı törenleri değiştirilerek isaviye’ye geçirilmişti. Vecd haline gelince canlı akrep yutar, cam yer, vücutlarına kızgın demirler batırırlardı. Halk arasında isavî dervişlerinin cinlere hükmettikleri inancı yaygın olduğundan, çeşitli hastalıkları tedavi için bu dervişlere baş vurulurdu. Zaman zaman siyasî hareketlere de karışan isaviye tarikatçıları, Ceza- yir_ye Tunus çevrelerinde, zaviyeler kurmus- lardı. (m )