ABDİ PAŞA (Nişancı); Osmanlı devlet adamı ve târihçi. Asıl adı Abdurrahmân’dır. İstanbul’un Anadoluhisarı semtinde dünyâya geldi. Doğum târihi, belli değildir.
Eğitim ve öğretimini Enderûn-ı hümâyûnda tamamladı. 1648’de Saray-ı Hümâyûnun Büyük Oda kısmında ilk resmî vazifesine başladı. İki sene sonra Seferli Koğuşuna atandı. Bu vazifede 1659’a kadar kalan Abdî Paşa, Has Oda’ya tâyin edildi. 1665’te tuğra çekme vazifesi verildi. 1668’de sır kâtipliğine getirilen Abdî Paşa ertesi sene Temmuz ayında vezirlik rütbesi ile nişancılık nasbına tâyin edilerek saraydan ayrıldı. Uzun süre bu vazifede kalan Abdî Paşa Çehrin Seferi sırasında İstanbul kaymakamı oldu (1678). Ertesi sene dördüncü vezirliğe terfî etti. İkinci vezir iken 1682’de Basra vâliliğine tâyin edildi. On sene kadar çeşitli illerde vâlilik yaptı. 1690’da Kandiye, sonra Sakız muhâfızlığına getirildi. Sakız muhâ-fızı iken 1692 yılında vefat etti.
Abdî Paşa, devlet hizmetleri dışında Vekâyi-nânıe adlı Osmanlı târihi ile meşhûr olmuştur. Bu eserini Has Oda’da vazifeliyken Dördüncü Meh-med Hanın isteği üzerine yazm,aya başlamıştır. Eserin dili oldukça sâde olup, üslûbu güzeldir. Dördüncü Mehmed Han zamanı için birinci derecede kaynak olan bu eser, daha sonraki târihçiler tarafından kullanılmıştır. Eser henüz yayınlanmamış olup, yazma nüshası Topkapı Sarayı Kü-tüphânesinde mevcuttur.
Abdî Paşanın, ayrıca edebî sâhada da çalışmaları vardır. Abdî mahlası ile yazdığı şiirlerini bir Dîvân’da toplamıştır. Ayrıca Ka’b bin Züheyr’in Kasîde-i Bürde’sine ve Dîvân-ı Urfî’deki bâzı şiirlere şerhler yazmıştır.
