ÇEŞİTLİ IRKLAR

Oldukça küçük olan A u vergne ırkının boynuzlan büyük ve sarmaldır; yapağısı kaba ve esmerdir;buhayvanların eti çok değerlidir.
Uzun boynuzlu karakul koyunlarının yapağıları az kıvrımlıdır. Çoğu kez doğum sırasında öldürülen kuzuların postu kıvırcık tüylü ve sıktır. Astragan kürk yapımında kullanıldığı için çok aranır.
Esmer yapağılı ve uzun boynuzlu Asya ırkında kuyruk yağlıdır ve ağırlığı 10 kg kadar olabilir. Çeşitleri arasında Türkiye, Arabistan ve İran’ daki Suriye koyunları vardır. Genellikle beyaz yapağılı küçük Korsika koyunları etleri ve yünleri için olduğu kadar, sütleri için de yetiştirilir. Boynuzsuz sivri başlı Dishley (ya da
Leicester) ırkının tüyleri uzun ve kıvırcıktır. Paris bölg Dishley merinos melezleri (Al kı) yetiştirilir.
Lacaurie (Tarn-Aveyron) ırkın rokfor peyniri yapımında kull Büyük başlı, sarmal boynuzlu bacaklı merinos ırkının yapa| ince kıllardan oluşmuştur ve bedeni örter.

K çam. kozalağı

 
Kozalaklıların (Coniferae) tümü ağaç ya da ağaççık biçimindedir; başlıca özellikleri reçineli olmaları ve öbür ağaçlardan farklı olarak, iğne biçiminde ya da en azından, çok küçük ve dar olan, çokyıllık yaprakları bulunmasıdır; yalnızca Araucaria ve Agat-
his lerde yapraklar oldukça geniştir. Bu bitkiler aynı zamanda yapraklarını döken ağaçların tersine, sürekli yeşil olmalarıyla da tanınırlar, ama bu kavram genelleştirilemez; kozalaklılar arasında bazıları(sözgelimi, melez [larix]) kışm yapraklarını dökerler.
Kozalaklılara daha çok soğuk ya da ılıman bölgelerde ve Güney yarıküreden çok Kuzey yarıkürede raslanır. Kuşkusuz bu dağılıma uymayan durumlar vardır ve sözgelimi Yeni Ka-ledonya’da deniz kıyısında Araucaria cookii türünden olan kozalaklı ağaç, ormanları bulunabilir; genellikle, dağlık bölgeler dışında sıcak ülkelerde ko-‘; zalaklılar az bulunur.
SINIFLANDIRMA GÜÇLÜĞÜ
Kozalaklılar içindeki cinslerin sınıflandırılması oldukça güçtür. Porsuk ve buna yakın cinsler öbür cinslerden, çiçeklerden oluşan “kozalak” adı verilen odunlaşmış yapıların bulun-namasıyla ayırt edilir; bunlarda meyve, renkli ve etli bir kabukla örtülüdür. Fosil olanlar dışında, öbür reçineli bitkiler, çamlar (Pinus), Araucaria lar, Podocarpuslar ve serviler (Cupressus) olmak üzere dört öbekte toplanırlar. Çamlar çok sayıdadır. İğne biçiminde olan yapraklar küçük kı-
sa dallar üstünde ayrı ayrı ya da 2-1 öbekler halindedir. Kozalaklar yuv lak veya uzamış biçimdedir. Süs aj cı olarak kullanılanlar arasında güzellerinden biri de, beşli demeti halinde uzun iğne yaprakları bulun lord Weymouth çamıdır (Pinus st bus).
Köknarlar, Abies emsinden olan ko: laklılardır. Ak köknar (Abies alba), raz yassı ve iki sıra halinde dizili iğne yaprakları dik duran kozalak rıyla tanınır.Tsuga’lar ve Pseudot ga’lar (Douglas çamı) köknara çok; 
meyveleriyle tanınır; odunu dayanıklı ama oldukça yumuşaktır.
Melezin (Larix) küçük kümeler halinde bulunan ve kışın dökülen yaprakları vardır. Yavaş gelişir ama, odunu üstün niteliklidir. Sedirler (Cedrus) güzel görünümleriyle ünlüdürler. Bin yıllık kullanım sonucunda özellikle
Evren’den gelen, Yer atmosferinde ve Yer yüzünde özellikle fiziksel ve biyolojik balamdan ilgi çekici tepkimelere yol açan, çok yüksek enerjili taneciklerden oluşmuş ışınım.
Kozmik ışınların incelemesine ilk kez Gockel başladı (1910); Millikan ise iyonlaştırma etkilerini ve madde içine işleme özelliklerinin güçlü olduğunu ortaya çıkardı.
Kozmik ışınlar elektronlardan, foton-lardan, nötronlardan (kesin değildir), özellikle protonlardan (% 75), helyum atomu çekirdeklerinden (% 20) ve daha ağır elementlerden oluşurlar. Büyük bir hızla hareket eden bu taneciklerin enerjileri de çok büyüktür: Bu enerji en güçlü hızlandırıcılarda taneciklere iletilen enerjinin yüzlerce katıdır. Bunları hızlandırıp çok yüksek enerjiler veren süreç iyi bilinmemek-
kozmoloji Bkz. evrenbilim
Lübnan’daki sedir ormanları yoksul-laşmıştır. Ayrıca Atlas sediri (Cedrus atlanticajve Himalaya sediri (Cedrus deodora) de vardır. Araucaria 1ar doğal olarak yalnızca Güney yarıkürede yetişirler. Araucaria lärm görünümleri, bu cinse çok yakın olan geniş yapraklı Agathis’1er gibi çoğu kez şaşırtıcıdır.
Dev ağaçlar arasında, doğal olarak Florida bataklıklarında bulunan ve başka bölgelerde de kolaylıkla yetiş-tirilebilen kel servi (Taxodium disti-chum) sayılabilir.Sekoyalar bilinen en büyük ağaçlar arasındadır: Sequoia gigantea; Sequoia sempervirens. Serviler (Cupressus) özellikle göğe doğru yükselen biçimleriyle güney bölgelerine özgü manzaralara özgün bir görünüm kazandırırlar. Buna çok yakın bir cins olan Chamaecyparis Batı Kanada’daki ormanlarda bol miktarda bulunur. Gene serviye yakın olan mazı, Amerikan sediri ya da su sediri yol kenarlarında ve çit yapımında kullanılırlar.
Ardıçlar (juniperus) “üzümsü” meyvelidir; bu ağaçlar kokulu yağlarla, eczacılıkta kullanılan yağların yanı sıra değerli bir odun verirler. Pprsuk ağaçlan (Taxus) meyve yapraklarıyla belirgindir; kuşların çok sevdiği tohumu örten renkli kılıf dışında bütün bölümleri zehirlidir.
te, büyük bir olasılıkla Gökadamız içindeki yaygın magnetik alanlarla ilgili olduğu sanılmaktadır. Güneş’in ya da Yer’in magnetik alanı içinde tanecikler sapmamaktadırlar. Söz konusu ışınlar Geiger-Müller sayaçlarıyla ya da Wilson odaları yardımıyla ortaya çıkanlabilmektedirler. Yer sürekli olarak bu tanecik akışını almakta ve atmosferin üst bölümleri kozmik ışınlarla havadaki azot ve oksijen çekirdeklerinin şiddetli bir çarpışma yeri olmaktadır. Bu çarpışmalar, ortalama yaşam süreleri çok kısa olan kararsız taneciklerin (mezonlar ve müonlar) oluşmasına yol açmaktadır.
KÖKENİ
Kozmikışınların kökenikonusunda değişik varsayımlar ortaya atılmıştır; ki-
KULLANIM ALANLARI %
Kozalaklıların iktisadi önemi çc yüktür. Odunları da başlıca ürü dir; kerestesi kolaylıkla kesinti! büyük parçalar verir, gemi dire elektrik direkleri hemen her z kozalaklılardan yapılır. Bu ağe dan çoğunun odunu ince mara luğa elverişlidir. Çam odunuyla meler ve duvar kaplamaları yi buna karşılık ardıç, sedir ve p odunları en ince marangozluk iş de kullanılırlar.
Bu odunlardan kâğıt hamuru ve da elde edilir; ama nitelikleri ti ve hatta bölgelere göre çok deği Reçine de iktisadi açıdan önen üründür; bunların da nitelikleri re göre çok değişiklik gösterir, dan elde edilen adi reçineden, bi nar ürünü olan Kanada belsem: da melez ve köknarın bazı türleı sağlanan özel terebentinlere çeşitli nitelikteki reçineler söz sudur. Tam olmayan yanmalar la, bazıları eczacılıkta da külli katranlar, bazı türlerden de taı de edilir. Akdeniz bölgelerinde tık çamı gibi birçok kozalaklı bi fıstıkları çok değerlidir. Ayrıç ağacı olarak da kullanılır; yap rın renkleri yeşil ve sarımsı ye mavimsi yeşile kadar uzanır.
milerine göre, ağır atomların 3 ması, kimilerine göreyse Evren’ oluşumunda varolduğu sanılan metin yol açtığı ışınımlar söz k( dur. Ama bazı kozmik olaylarla likle ender olarak raslanan pr olaylar) Güneş’in renkkürese kümelerinin en şiddetli olanla: smda sıkı ilişki bulunduğu sapti tır. Kozmik ışınlardaki daha küç -ğişimler Güneş’teki küçük püsi lerle bağlantılıdır. Ama bu olgı mik ışınımın Güneş kökenli old kanıtlamaz. Bunlar belki de yıl da gökada kökenlidirler ve b kozmik tanecik akımının değiı yol açan, Güneş etkinliğine ba zegenlerarası olaylardan etki] olabilirler.