Kocamemi, Zeki

(d. 1901, İstanbul – ö. 3 Mayıs 1959, İstanbul), kübist ve yapımcı anlayışlardan yola çıkarak gerçekleştirdiği yapıtlarıyla Türkiye’de modern resmin gelişmesinde önemli bir rol oynayan ressam.
Örtaöğrenimden sonra 1916’da Sanayi-i Nefise Mektebi’ne girdi. Bir yandan da geçimini sağlamak için marangozluk yapıyordu. 1921’de birincilikle mezun oldu. Ertesi yıl Türk Ocağı tarafından Ali Avni Çelebi ile birlikte resim öğrenimi için Almanya’ya gönderildi. Önce Heinnemann’ın, 1924’ten sonra da Hans Hoffmann’ın özel atölyelerinde çalıştı. 1927’de Türkiye’ye döndü, bir süre resim öğretmenliği yaptık-
“Ağaçlı Yol”, Zeki Kocamemi’nin bir yapıtı; İstanbul Devlet Resim ve Heykel Müzesi
Anadolu Yayıncılık Arşivi
adlı romanlannda Kurtuluş Savaşı’nı, On-binlerin Dönüşü’nde (1957) üniversite gençliğinin sorunlannı, İzmir’in İçinde’de (1973) 27 Mayıs hareketini, Tartışma’da (1974) 12 Mart olaylannı konu aldı. Son romanı Eski Toprak’ta (1988) yakın tarihin toplumsal çalkantılarını işledi. Aynca sanat anlayışıyla ilgili yazılarını Roman ve Yazarlık Onuru
(1983) adlı kitabında topladı.
ÖBÜR ÖNEMLİ YAPITLARI. Roman. Bir Şehrin İki Kapısı (1948), Bir Karış Toprak (1964), Bir Çift Öküz (1970). Oykü. Telli Kavak (1941), Sığınak (1946), Cihan Şoförü (1954), Ahmet’in Kuzuları (1958), Yolun Üstündeki Kaya (1964).
Kocain Mağarası, Akdeniz Bölgesi’nde, Antalya ilinde mağara. Merkez ilçenin Dö-şemealtı bucağına bağlı Ahırtaş köyü yakın-lannda yer alır. Yaklaşık 37.000 m2’lik taban alanı ile Türkiye’nin en geniş, dünyanın 8. büyük yeraltı boşluğudur. Üzunluğu 630 m, derinliği ise 74 m’dir. İndağı’nda, deniz düzeyinden 788 m yüksekteki girişi 68 m genişliğinde ve 20 m yüksekliğindedir. Derinlere doğru ilerledikçe genişliği 100 m’yi, yüksekliği ise 50 m’yi bulur. Mağaranın ilk 400 metresi güneş ışığıyla aydınlanır. Bu bölümde Kılıç Kökten’in yaptığı araştırmalarda Tarihöncesine ve daha sonraki dönemlere ait yerleşim kalıntıları bulunmuştur. Girişten 125 m içeride yer alan dört bölmeli sarnıç, bunlardan biridir. Mağaranın, girişe göre tabanı daha engebeli son bölümlerinde, ilgi çekici boyutlarda pek çok doğal oluşum vardır. Bunların en ilginci 4 m çapında ve 35 m yüksekliğindeki silindir biçimli sütundur. Kocain’e, Antalya’ya 45 km uzaklıkta bulunan Ahırtaş köyünden yürüyerek iki saatte ulaşılır.
Kocain Mağarası, Türkiye’nin büyük turizm potansiyeli olan doğal anıtlarından biridir. Kocain’de bilinen ilk araştırmayı İtalyan G.Moretti 1923’te yapmıştır.
tan sonra 1928’de Müstakil Ressamlar ve Heykeltıraşlar Birliği’nin kuruluş çalışmala-nna katıldı. 1930’da Güzel Sanatlar Akademisi İç Mimari Bölümü’ne asistan atandı. 1936’da Resim Bölümü’ne geçerek Leopold Levy’nin asistanı oldu. Daha sonra açtığı kendi atölyesinde başladığı öğretmenliği yaşamı boyunca sürdürdü. Cumhuriyet Halk Partisi’nin yurt gezileri programı çerçevesinde 1938’de Rize’ye, 1944’te Konya’ ya giderek resim çalışmaları yaptı. 1939’daki 1. Devlet Resim ve Heykel Sergi-si’nde “Atatürk’ün Cenaze Töreni” adlı yapıtıyla birincilik ödülünü kazandı.
Kocamemi, Sanayi-i Nefise Mektebi’nde İbrahim Çallı’nın öğrencisiyken izlenimci anlayışta çalışmış, ama kısa süre sonra, Almanya’daki eğitiminin de etkisiyle, Kübizm ve Yapımcılığa yönelmiştir. Portre, ölüdoğa ve manzaralannda güçlü bir mekân düzenlemesi göze çarpar. Hacim-yüzey-boşluk ilişkisini korumaya bütün kompozis-yonlannda özen göstermiş, doğanın özünden ayrılmadan, yalın bir biçim anlayışı geliştirmiştir. Keskin çizgilerden ve stilizas-yondan çok, yumuşak, ama sağlam bir çizim anlayışı vardır.
Almanya’da ve Türkiye’ye döndükten sonra yaptığı resimlerin çoğu 1948’deki Güzel Sanatlar Akademisi yangınında yok olmuştur.
Kocaoğlu, Osman (d. 1878, Fergana, Özbekistan – ö. 1968, İstanbul), siyaset ve devlet adamı. Buhara Halk Cumhuriyeti’ nin cumhurbaşkanlığım yapmıştır.
Eğitimini Buhara’da tamamladı. 1898’de Rus Çarlığı’na karşı Şeyh Muhammed Ali önderliğindeki Özbek ayaklanmasına katıldı. Ayaklanmanın bastınlması sırasında tutuklandı; kısa bir süre sonra Buhara kentinden ayrılmamak koşuluyla serbest bırakıldı. 1908’de, daha sonra İstanbul’da da şube
kocayemiş 416
açan gizli Terbiye-i Etfal Cemiyeti’ni kurdu. Aynı dönemde Buhara’da Buhara-yı Şerif ve Turan gazetelerini yayımladı.
1917 Devrimi’nden sonra Buhara’da Mirza Rahim Han başkanlığında kurulan geçici hükümette maliye bakanı oldu (1920). Ertesi yıl kurulan Buhara Halk Cumhuriyeti’nin cumhurbaşkanlığına seçildi. Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara’ya Sovyet yardımı gönderilmesi için çaba harcadı. 1921’de, Sovyet birliklerinin Buhara’ya girmesine karşı çıkarak Enver Paşa ile birlikte hareket etti. Ayaklanmanın bastırılmasından sonra 1923’te Türkiye’ye geçti. Türkistan’a destek sağlamak amacıyla Türkiye’de ve Avrupa’ da birçok örgütün kurulmasına ön ayak oldu. 1927-31 arasında İstanbul’da yayımlanan Yeni Türkistan adlı aylık derginin de imtiyaz sahibiydi.
kocayemiş (Arbutus unedo), fundagiller (Ericaceae) familyasından, kışm yapraklarını dökmeyen küçük ağaç ya da çalı. Anayurdu Avrupa’nın güneybatı kesimleri olan bu ağacın yüksekliği 3-9 m arasında değişir. Ortalama 5-10 cm uzunlukta, elips biçimli, sivri uçlu, dişli kenarlı ve parlak yapraklan,
Kocayemiş (Arbutus unedo)
A to Z Botanical Collection-EB Inc.
sarkık salkımlar oluşturan pembemsi beyaz çiçekleri ve sonbaharda olgunlaşan, çilek büyüklüğünde, üzeri pürtüklü parlak kırmızı meyveleri vardır.
Kimi yörelerde süs bitkisi olarak yetiştirilen bu ağacın şeker ve C vitaminince zengin meyveleri yemiş olarak değerlendirilir, yapraklan ise antiseptik etkisi nedeniyle idrar yollan hastalıklanmn tedavisinde kullanılır. Sert ve ağır odunundan çoğu kez yakacak olarak yararlanılır.
Türkiye’nin kıyı kesimlerinde yetişen bu ağaca özellikle Batı ve Güney Anadolu’da rastlanır.