Koerber, Ernest von
. (d. 6 Kasım 1850, Trent [bugün Trento, İtalya] – ö. 5 Mart 1919, Baden, Viyana yakınları, Avusturya), 1900-04 arasında ve 1916’da başbakanlık yapan AvusturyalI devlet adamı. Kapsamlı
Ernest von Koerber
Bild-Archiv, Österreichische Nationalbibliothek, Viyana
bir ekonomik büyüme programı başlatmış, Bohemya’da Çek ve Alman milliyetçileri arasında baş gösteren bunalımı çözmede başansızlığa uğramıştır.
1874’te devlet hizmetine girdikten sonra hızla yükselerek 1900’de başbakan ve içişleri bakam oldu. Parlamentoda gerekli çoğunluğa sahip olmadığından, ülkeyi kararnameler aracılığıyla yöneten Koerber, sanayi ile ticaretin gelişmesini özendirecek çeşitli önlemler aldı, kişi hak ve özgürlüklerini güvence altına alan yasalar çıkardı. 1904’te Bohemya ve Macaristan’da ulusal sorun nedeniyle patlak veren bunalımlar iktidardan düşmesiyle sonuçlandı. I. Dünya Savaşı sırasında Avustur-ya-Macaristan maliye bakanlığı, Ekim-Arahk 1916’da ise yeniden Avusturya başbakanlığı görevinde bulundu.
Koestler, Arthur (d. 5 Eylül 1905, Budapeşte – açıklanan ölüm tarihi 3 Mart 1983, Londra), Macaristan doğumlu İngiliz ro-
mancı, gazeteci ve eleştirmen. En tanınmış yapıtı Darkness at Noon (1940; Gün Ortasında Karanlık, 1952, 1976) adlı romanıdır.
Viyana Üniversitesi’ni bitirdikten sonra gazeteciliğe başladı. İspanya İç Savaşı sırasında İngiliz gazetesi News Chronicle’m savaş muhabiri olarak görev yaparken faşistler tarafından hapse atıldı. Başından geçenleri Spanish Testament’ta (1937; Ispanya’da Ölüm Güncesi, 1971) anlattı. Gün Ortasında Karanlık’ta da aynı, olayın ve Komünist Parti’den ayrılmasına yol açan gelişmelerin izleri görülür. Otuz dilde yayımlanan bu kitabın ana konusu, Stalin’in 1930’lardaki Büyük Temizlik mahkemelerinde eski bir Bolşeviğin işlemediği ve inkâr ettiği suçlan daha sonra kabul etmek zorunda kalmasıdır. Uğruna mücadele ettiği bir yönetimin aşınlıklanna göz yumama-yan yaşlı bir devrimcinin durumunu ele alan roman, araçlan amaca kurban eden bir düzenin banndırdığı ahlaki tehlikeleri irdeler. Koestler’in romanlannm çoğunu yazdığı bu dönemin öteki ürünleri arasında The Gladiators (1939; Gladyatörler) ve Arrival and Departure (1943; Vanş ve Çıkış) sayılabilir. Bu iki kitapta da ahlak ve siyasal sorumlulukla ilgili sorunlar işlenir. The Yogi and the Commissar and Other Essays (1945: Yogi, Komiser ve Öbür Denemeler) önemli denemelerini içerir. The God That Failed’dt (1949, der. R. Crossman; Aldatan Put) komünizmden duyduğu düş kınkhğını işler.
1948’de İngiliz uyruğuna geçen Koestler, Arrow in the Blue (1952; Maviliğe Atılan Ok) ve The Invisible Writing (1954; Gizli Yazı) adlı kitaplarında gençlik anılanna yer verdi. Sonraki yapıtlarında bilim, yaratıcılık ve mistisizm üzerinde durdu. Bu dönemdeki en tanınmış yapıtı sayılan The Act of Creation’da (1964; Yaratma Eylemi) bilim ve sanatta yaratıcılık sürecini açıklamaya çalıştı. Ayrıca Doğu mistisizmini incelediği The Lotus and the Robot (1960; Lotüs ve Robot), evrimin insan beyninin yapısı üzerindeki etkisini ele aldığı The Ghost in the Machine (1967; Makinedeki Hayalet) ve Yahudi halkının kökeni üzerine tartışmalı bir inceleme olan The Thirteenth Tribe (1976; Onüçüncü Kabile, 1977, 1984) gibi kitaplan yayımlandı. Bazı yazılannı yeniden yorumlayarak Bricks to Babel (1981; Babil Tuğlalan) adı altında topladı. Koestler’in Türkçede yayımlanan öteki kitaplan arasında Ruh Fırtınaları (1948), Ölüm Korkusu (1965), Spartakus (1970,1984), Albert Camus ile birlikte İdam / Ölüm Cezası Üzerine Düşünceler (1972, 1986), Haçsız Haçlılar (1973) ve Sıfır ve Sonsuzluk (1973) sayılabilir.
Yakalandığı kan kanseri ve Parkinson hastalığının ilerlemesi üzerine, daha fazla acı çekmemek için karısı Cynthia ile birlikte yaşamlarına son verdiler.
koezit, silisyum dioksit (SİO2) yapısında, yüksek basınç koşullannda oluşmuş bir silis minerali. Bileşimi kristobalit, keatit, löşatö-liyerit, kuvars ve tridimit minerallerininkiy-le aynı olmakla birlikte kristal yapısı daha farklıdır. Oluşumu için çok yüksek basınçlara gereksinim olduğundan, koezite yerkabuğunda rastlanmaz. İlk kez 1953’te ABD’li kimyacı Loring Coes, Jr. tarafından yapay olarak üretilmiş, 1960’ta da ABD’de Anzo-na’daki Winslow yakınlannda yer alan Meteor Kraterinin tabanındaki kumtaşının içinde bulunmuştur. Koezit burada, şiddetli meteor çarpması sırasında ortaya çıkan çok yüksek sıcaklık ve basınç koşullarında kuvarstan oluşmuştur. Sonraları başka büyük göktaşı kraterlerinde de koezite rastlanmıştır. Kuramsal olarak kuvarsın, Yer yüzeyinden 60-100 km arasındaki derinliklerde koezite dönüşmesi gerekir. Ayrıntılı fiziksel özellikleri için bak. silis mineralleri (tablo).
kofaktör, çoğu enzimin protein molekülünün dışında kalan bileşeni. Kofaktör enzimden ayrılırsa, apoenzim olarak bilinen protein yapısındaki bölüm katalizleyici etkisini yitirir. Apoenzime sıkıca bağlı olan ve apoenzimden ayrılırken onun yapısını bozan kofaktör prostetik grup olarak adlandırılır; bu grupların çoğu bakır ya da demir gibi bir metal atomu içerir. Apoenzime zayıf bağlarla bağlı olan ve ondan kolayca ayrılabilen kofaktör, koenzim olarak bilinir. Tepkime sırasında koenzimin yapısı değiştiğinden eski haline dönmesi için başka bir enzim ile katalizlenen bir tepkimeye girmesi gerekebilir.
Kofçaz, Marmara Bölgesi’nde, Kırklareli iline bağlı ilçe ve ilçe merkezi kasaba. Yüzölçümü 551 krrr’dir. Doğu ve güneyde Merkez ilçe, batıda Edirne ili, kuzeyde de Bulgaristan ile çevrilidir.
Kırklareli ilinin kuzeybatısında yer alan ilçenin kuzey kesimi, Türkiye’nin Sinop’tan sonra en kuzeydeki topraklandır. İlçe top-raklannı, ormanlarla kaplı hafif dalgalı bir plato görünümü alan Istranca Dağlannın batı kesimi engebelendirir. Bu dağların güneydoğu, güney ve batı yamaçlarından kaynaklanan akarsulann birleşmesiyle Ergene Irmağının kollanndan Teke ve Babaeski (Şeytan) dereleri oluşur. Orman alan-lannda yüksekliği 20 m’yi aşan kayınlara rastlanır.
İlçe halkı geçimini tanm ve ormancılıktan sağlar. Başlıca bitkisel ürünler buğday, arpa, yulaf ve ayçiçeği ile az miktarda erik, baklagiller, elma ve üzümdür. İlçenin dağlık kesimindeki çayırlarda sürdürülen koyun yetiştiriciliği de önemli bir gelir kaynağıdır.
Kırklareli ilinin nüfus bakımından en küçük ilçesi ve ilçe merkezi olan Kofçaz, askeri açıdan önem taşır. Eskiden Merkez ilçeye bağlı bucak merkezi, Kofcağız (bugün Kocayazı) köyündeydi. Daha sonra Keşirlik köyüne taşınan bucak merkezi, Kofçaz adıyla anıldı. 1959’da ilçe merkezi yapılan Keşirlik’in adı Kofçaz olarak değiştirildi. Kofçaz, il merkezi Kırklareli’ye 27 km uzakhktadır.
Kofçaz Belediyesi 1959’da kurulmuştur. Nüfus (1985) ilçe, 5.698; kasaba, 1.278.
Koffka, Kurt (d. 18 Mart 1886, Berlin, Almanya – ö. 22 Kasım 1941, Northampton, Massachusetts, ABD), Wolfgang Köhler ve Max Wertheimer’le birlikte Gestalt okulunun kurucusu olan Alman psikolog.
Giessen Üniversitesi’ndeyken, Werthei-mer’in algı üzerine yaptığı deneylere Köhler ile birlikte denek olarak katıldı (1912).
Daha sonra da birçok deneysel çalışma yapan Koffka, Gestalt psikolojisinin ilkelerini çeşitli alanlara uyguladı. Çocuk psikolojisi üzerine Gestaltçı bir yaklaşımla kaleme aldığı ve en önemli yapıtı sayılan Die Grundlagen der psychischen Entwicklung’ da (1921; Zihinsel Gelişimin Temelleri), yeni doğmuş bebeklerin başlangıçta çevrelerindeki örgütlü bütünleri algıladıklarını öne sürdü. “Perception: An Introduction to the Gestalt Theory” (Algı: Gestalt Kuramına Giriş) adlı makalesiyle Gestalt psikolojisinin ABD’de tanınmasına katkıda bulundu.
1924’ten başlayarak ABD’deki çeşitli üniversitelerde çalışmalar yaptı ve 1927’den ölümüne değin Smith College’da ders verdi. Uygulamalı psikolojinin birçok alanına değindiği Principles of Gestalt Psychology (1935; Gestalt Psikolojisinin İlkeleri) adlı yapıtı, özellikle algı, bellek ve öğrenme konusundaki çalışmalara önemli bir katkı niteliğindedir.
