ALİ TİOİN, Maveraünnehir emiri (? – ? 1034). Karahanlı hanedanından. Kardeşi Yusuf (Yusuf Kadir Han) ile birlikte Mansur Arslan Han’ın büyük kağanlığına karşı çıktı. Mansur’a esir düştü; kurtuldu, Bu-hara’ya egemen oldu (1020-1021). Mansur kağanlığı bırakınca Yusuf Kadir Han’ın kağanlığını tanımadı, öteki kardeşi Ahmet bin Haşan ile birleşti. Yusuf’u destekleyen Gazneli Mahmut’un kendisine karşı harekete geçmesi üzerine bozkıra kaçmak zorunda kaldı. Mahmut Gazne’ ye dönünce, yeniden Buhara’ya egemen oldu. Yusuf Kadir Han’ın büyük kağanlığını tanıdı. Yusuf Kadir Han’ın ölümünden sonra Tamgac Buğra Kara Hakan unvanıyla Maveraünnehir’de hükümdarlığını ilan etti. Gazneli sultanı Mesut’un Harizmşah Altuntaş komutasında üzerine gönderdiği kuvvetlerle Debusiye’de savaştı, sonuçsuz savaşın ardından Altuntaş ile bir antlaşma yaptı (1032). Altuntaş’ın ardılı Harun ile Mesut’a karşı bir ittifak oluşturdu (1034); aynı yıl öldü.
Ali Tioin
26
Eyl