Bebekleri sallayarak uyutmak Türk kültüründe her dönemde var olan ve hala devam eden bir olgudur. Bebeği uyutmak için ayakta sallama başta olmak üzere battaniyeyle veya beşikle sallama yöntemleri kullanılır. Özellikle ilk üç ayda bebeğin gaz sancıları nedeniyle çaresiz kalan ebeveyn, etrafındaki büyüklerin de yönlendirmesiyle bebeği ayakta sallamaya başlar. Çoğu zaman bebek yıllar boyu bu yöntemle uyumaya devam eder, hatta bu durum bütün gece annenin ayağından ayrılmama alışkanlığına çevrilebilir.
Bebekleri sallayarak uyutmak nelere yol açıyor?
İç kulakta dengeyi kontrol eden içi sıvı dolu yarım daire şeklindeki bölüme “vestibüler labirent” denir. Bebek sallanırken gözler sabit bir noktaya bakarken, vestibüler labirentteki hücrelerin sallantı uyarıları vermesi baş dönmesi gibi bir hisle uykuya geçişe neden olur. Bebek uyku ihtiyacından çok sersemlik hissiyle uyumaya başlar. Bebeğin ağlamalarının giderilememesi ile bebek git gide daha şiddetli olarak, çoğu zaman bir yerden bir yere savrulurcasına sallanmaya başlar. Bu aşırılıktaki sallama, sarsılmış bebek sendromu gibi çok tehlikeli bir sonuca neden olabilir. Hastalıkta çocuklarda beyin kanamaları, kalıcı beyin hasarları gelişebilir. Uyku sorunu olan bir bebeğin hekim tarafından değerlendirilip herhangi bir sağlık sorunu olmadığı belirlenmelidir.
Bebekleri nasıl uyutmak gerekir?
Uykuya geçiş yöntemleri her bebekte değişkenlik gösterebilir. Özellikle bebeğin gazlı dönemi geçtikten sonra ona uyku alışkanlığı edindirmeye çalışılabilir. Bir bebeği uyutmaya çalışırken bebeğin tok, altının temiz, ortam ısısının ve üzerindeki kıyafetin uygun olduğunu bilmek gerekir. Bütün bu koşullar sağlandıktan sonra bebeğin ağlaması çoğu zaman uyku ihtiyacından dolayıdır. Bebek her akşam aynı saatlerde önce kucakta sakinleştirildikten sonra loş ışıkta, kendi yatağına yatırılarak, sırtını sıvazlama, elini tutma gibi çocuğun güven duygusunu zedelemeyecek şekilde uyutulmaya çalışılabilir. Özellikle ilerleyen aylarda uyku arkadaşı gibi bir oyuncak uykuya geçişi kolaylaştırabilir. Yalnız bu oyuncak sadece yatakta verilmelidir.(Hürriyet)
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları
Uzm. Dr. Semra Akkuş Akman