Sağlık Bilgisi

E R M E N İ ŞA Fİ (K U SU AĞACI) A rabçası : Şevabeş derbenda, Şeceretul-Kusıı, Şeceretul-IIabe şiyye. Farsçası : Baş derbendi, Şevâbeş derbendi. Lâtincesi : Hagenia abyssinica. T ıbbî Ö zellik ve Faydaları: a) M üellif Razi’ye göre tilki üzümü üsaresi ile Gut’a yakı ya pılsa, çok faydası görülür. b) Bağırsakları yumuşatır. c) Şiddetli ağrılara, katı urlara ...

ENGİNAR Arabçası : Harşûf, Harşef, İncibâr. Farsçası : Engibâr. Lâtincesi : Cynara scolymus. „ Yetiştiği yer ve çeşitleri: Nehir kenarlarında, killi, kumlu . topraklarda, rutûbetli yerlerde yetişir. Kullanılan maddesi: Yeşil, iri ve yumru çiçeğidir. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Kökü ve yapraklan acı olan bir bitkidir. Kolay hazmedilir. b) Yaprakları pişirilerek yendiğinde veya kaynatılarak suyu içildiğinde, erkeklik gücünü takviye eder. ...

ELMA Arabçası : Tiiffâh. Farsçası : Sîb. Lâtincesi : Pynıs Malıts. Apple. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Hemen her yerde yetişir. Çok çeşitleri vardır. Kullanılan maddesi: Meyvesi. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Tabiî değeri büyük olan bir meyvedir. Tatlısının çok faydaları vardır. Ekşisi, unutkanlık ve ateş yapma gibi bazı zararları m eydana getirir. b) Tatlı elm a kan yapar. Sinir sistem ...

ELİM OTU Arabçası : Haşîşetü’l-Elîm. Farsçası : Haşîş. Lâtincesi : Olymus arenarius. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Asıl vatanı Hindistan’dır. Kullanılan maddesi: Kökü. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Pozidana benzer, kendisi beyaz ve üstünde siyah noktaları vardır. b) Yarım dirhem (2 gr.) kök, 20 dirhem (80 gr.) sirke ve bal şerbeti ile karıştırılıp birinci ve ikinci gün yarım miskal (2,5 gr.); ...

EKŞİ YONCA Arabçası : Hamdit, Hamdideh, Hulvârı, Hummâz. Farsçası : Hummaz. Lâtincesi : Oxalis, Corniculata. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Çayırlarda yetişir. Kullanılan maddesi: Kökü, yaprakları. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Uzun ve dikenli yapraklan vardır; her yaprağının dibinde san çiçekleri açar. b) Kökünü kaynatarak suyun içen kim se bel ve sırt ağrıların dan kurtulur. c) Zehirli hayvan sokmalarında kaynatılıp suyu ...

EĞRİCE YONCA (KOÇ BO Y N U ZU ) İklîlü’l-Melik. Kiyâhu Kayser, Şah Efser. Fritillaria imperialis. ve çeşitleri: Üç çeşidi vardır. Çayırlarda yetişir. Arabçası : Farsçası : Lâtincesi : Yetiştiği yer Kullanılan maddesi: Dâneleri. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) İyisi, beyaz olanıdır; diğerinin rengi sandır. İçilecek miktan bir dirhemdir. (4 gr.) fazlası bağırsaklara zararlıdır. Bunun için Anason kullanmak lâzımdır. Bedeli ...

EBU CEHİL KARPUZU (ACI DÜLEK, ACI HIYAR, CIRTATAN, (KARG A BÜKEN, ACI ELM A, HANÇAL) Arabçası : Hanzal, Hadec, Merâret, es-Saharî. Farsçası : Hindüvâne-i Ebû Cehl, Harbuze-i Ebu Cehl, Kebüst, Harbuze-i rûbâh. Lâtincesi : Citrullus Colocynthis. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Dağlarda , bayırlarda yetişir. Kullanılan maddesi: Yaprağı, kökü, meyvesi ve kabuğu. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Hanzal erkek ve dişi ...

EB E G Ö M E C İ (M ÜLKEK) (KISA EBE GÜM ECİ, Y A B A N Î EBE GÜM ECİ) A rabçası : Hubbazâ, Millûkiyyeh, Hıtmî. Farsçası : Hıtmî. L âtincesi : Malva Rotundifolia Malvaceae. Malva Silvestris. Y etiştiği yer ve çeşitleri: Hemen her yerde yetişir. K ullanılan m addesi: Çiçekleri, yaprakları. T ıbbî Ö zellik ve ...

DUT Arabçası : Tût, Şeceretü’t-Tût. Farsçası : Tût. Lâtincesi : Morııs Mûrier. Yetiştiği yer ve çeşitleri: On iki kadar çeşidi vardır. Her yerde yetişir. Kullanılan maddesi: Meyvesi, yapraklan, kabuğu. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Beyaz dut’un yapraklarından 15-20 gram kadarı 500 gram su ile haşlanıp içilirse, idrar söktürür. b) Kan yapar, kilo aldırır, iştahı açar. c) Dut’un kabuğu ile yaprağı ...

DOMATES Arabçası : Benedûra, Tamâtım. Farsçası : Benedûra. Lâtincesi : Iycopersicon Esculaentum,Tomato. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Ana vatanı Peru, Meksika, Güney Amerika ve yakını bölgelerdir. Hemen her ülkede ve bölgede yetişir. Kullanılan maddesi: Meyvesi. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Domateste bol miktarda A, C vitamini vardır. Vitamin yönünden çok zengin bir gıdadır. b) Yapraklanndan müleyyin lâpalar yapılır. c) Vücutta toplanan ...

DOKUZ TEPELİ KAR ÇİÇEĞİ (ÇÖPLEM E M ARULCUK, Y A BA N PAZISI) Arabçası : Harbak-ı Ebyaz. Lâtincesi : Veratrum Albüm. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Bir kaç çeşittir. Kullanılan maddesi: Yaprağı, çiçeği, tohumu, kökünün kabuğu. Tıbbî Özellik ^e Faydaları: a) Boyu dört karış, kalınlığı dört parmak kadardır. Yaprağı pazı ve marul yaprağına benzer. Çiçeği dalının ortasında ve kamış çiçeği gibidir. ...

DOMUZ DİKENİ (KATIR K UYR UĞ U, KEÇİ G ÜVESİ) Arabçası : Anaguras, Ümmü Kelb, Harrûp-el Hınzîr, Cerrııt. Lâtincesi : Anagyris föetida. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Esas vatanı Mısır’dır. Kullanılan maddesi’. Dâneleri, yaprağı. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) M ısır halkı buna H abbel-K elî derler. Aydın ve M uğla taraflarında da keçi güvesi olarak bilinir. Yaprağı öd ağacı yaprağına ...

D Ü L Ğ E R O TU (BİN YAPRAK , BO YN UZLUC A OT) A rabçası : Agiratun, Uşbü’n-Neccâr. Lâtincesi : Achillea ageratum. Y etiştiği yer ve çeşitleri: Kırlarda yetişir. K ullanılan m addesi: Kökii, yaprağı. T ıbbî Ö zellik ve F aydalan: a) İnce köklü, yerden bir karış yukarıya çıkan bir ottur. b) Bu otun pişirilip buharına ...

DÜĞMELİCE SÜPÜRGE (ZAM PUR, Y A BA N YARPUZU, Y A BA N NANESİ, Y A BA N KEKİĞİ) Arabçası : Haşa, Sa’tar-i Ben î, Za’tar-i Fârisi. Farsçası : Za’ter. Lâtincesi : Thymus Capitatus. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Dağ eteklerinde yetişir. Kullanılan maddesi: Yaprağı ve tohumu. Tıbbî Özellik ve Faydalan: a) Çiçekleri çok olan bir bitkidir. Hurma çiçeğine benzer. Yaprağı ...

DÜĞÜN OTU (HALFA OTU) Arabçası : Halfâ, Haşişeti el-İspirto. Lâtincesi : Stipa tenacissima. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Sulak ve nemli yerlerde yetişir. Kullanılan maddesi: Yapraklan. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Bu bitkinin külü ile baş yıkansa başta m evcut olan yaraları iyi eder. b) Kurutulmuşuna bal ve sirke karıştırarak üç gün yenirse solucanları düşürür. c) Cildde meydana gelen kabarcıklar bu ...

DEVETABANI Arabçası : Kademii’l-Cemel Farsçası : Pây-ı Şütur. Lâtincesi : Philâ dendron. Tussılago Farfara. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Her yerde, bilhassa nemli arazide yetişir. Çok çeşitleri vardır. Kullanılan maddesi: Yaprakları ve çiçekleri. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Boyu otuz-kırk santimetre civarında bir bitkidir. Yapraklan geniş ve serttir, saplan ise uzundur. Bu bitkinin en çok çiçekleri kullanılır. Çiçekleri Nisan ayında, yapraklan ...

DEVE DİLİ (BURUNCA OTU, SIĞIR KUYRUĞU, MAYASIL OTU) Arabçası : Bûsîr, Seykerân el-Hût, Miknasatül ender, Ezan ed-dübb. Farsçası : Bûsîr. Lâtincesi : Ver bascum. Yetiştiği yer ve çeşitleri: İki çeşittir. Daha ziyade sahralarda yetişir. Kullanılan maddesi: Kökü, yaprağı. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Bu bitkinin 30’dan fazla ismi vardır. İbn Baytar’a göre iki çeşittir. Erkeği ve dişisi vardır. İçilecek miktan ...

D E V E D İK E N İ (K A SN A AĞACI, KENGER OTU) A rabçası : ŞevkelCemel,El-Lehlah,El-IIâc,Âkûl. Farsçası : Eşterhar. Lâtincesi : Picnomon cama, Circiıım arvense, Cardııus marianus. Y etiştiği yer ve çeşitleri: Taşlı ve çorak arazide; tarlalarda yetişir. Boyu bir metre kadar uzar. K ullanılan m addesi: Tohumları. Tıbbî Ö zellik ve Faydaları: a) İyisi rengi ...

DEVE Arabçası : Cemel, İbl, Nâka. Farsçası : Şii tur. Lâtincesi : Camelus. Yaşadığı yer ve çeşitleri: Birçok çeşitleri vardır. Kullanılan maddesi: Hemen her yeri. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) M emeli hayvanlardan olup bir çok çeşitleri vardır. Asya devesi, iki hörgüçlü, hecin devesi gibi. b) Kıllarından sol uyluğa bir miktar bağlandığında idrar zorluğuna iyi gelir, iştahı artırır. c) Deve ...

DELİCE NOHUT (DAĞ NOHUDU) Arabçası : Hummâz-ı Cebelî, Bahuzucî. Lâtincesi : Astragalus cicer. Yetiştiği yer ve çeşitleri: Sahralarda yetişir. İki çeşittir: Acı ve tatlı. Kullanılan maddesi: Meyvesi, Usaresi. Tıbbî Özellik ve Faydaları: a) Sahralarda yetişen tüylüce bir ottur. Ç içeği balık otuna benzer; m eyvesi ise kızılca nohut gibidir. Gıda kıymeti azdır. En çok Mısır’da yetişir. M ısırlılar bunun tohumunu ...