Genel

Cizvit Avrupa’daki bilimsel ve teknolojik geliş­meleri

Avrupa’daki bilimsel ve teknolojik geliş­meleri yakından izleyen’ Kangxi, bunlan ülkesinde uygulayabilmek için birçok Cizvit misyonere görev verdi. İmparatorluk göz­lemevinde çalışan ve imparatorluğun resmî takvimini derleyen Ferdinand Verbiest’ten geometri öğrendi. Verbiest’in katkılarıyla üretilen toplann üç isyancı krala ve Çungar- lara karşı savaşta büyük yararı oldu. Aynca Jean-François Gerbillon ile Joachim Bou- vet’den matematik dersleri aldı. Pierre Jar- toux, Jean-Baptiste Régis ve öteki görevli­lere imparatorluğun bir atlasını hazırlama­larını emretti. Üzerinde 1708’de çalışmaya başlanan Huang yu quan lan tu adlı atlas 1717’de tamamlandı. Bu dönemde saraya kabul edilen İtalyan Gio Ghirardini ve Giuseppe Castiglione gibi Avrupalı ressam­ların Çin resim sanatına önemli etkileri oldu.

Cizvitlerin kültürel katkıları nedeniyle Ka­tolikliğe yakınlık duymaya başlayan Kang­xi, 1692’de Katoliklerin dinlerinin propa­gandasını yapmalanna izin verdi. Ardından Fransız misyonerlerine başkentte bir ika­metgâh verdi ve Pekin’de bir kilise yaptırdı. Bunun sonucunda Dominikenler, Fransis- kenler ve Augustinusçular gibi çeşitli tari­katlardan çok sayıda misyoner Çin’e gitme­ye başladı. Ama Papa XI. Clemens’in 1704’te Çinli Katoliklerin geleneksel Çin ayinlerine katılmasını yasaklayan bir fer­man yayımlaması üzerine, Kangxi, Porte­kizlilerden bu fermanı Çin’e götürmekle görevlendirilen papalık elçisi Carlo Tomma- so Maillard de Tournon’u tutuklamalarını istedi. 1706’da Cizvitlerin dışındaki misyo­nerleri Çin’den sürdü. 1720’de de, Carlo Ambrogio Mezzabarba adlı başka bir papa­lık elçisinin ülkesine geri dönmesini emretti.

Üç karısı, çok sayıda cariyesi ve 35 oğlu olan Kangxi, bütün erkek çocukların taht üzerinde eşit haklara sahip olduğu yolunda­ki Mançu geleneğini çiğneyerek 1675’te bir buçuk yaşını henüz doldurmuş olan ikinci oğlu Yinreng’ı veliaht ilan etti. Bu olayın oğullan arasında sert çatışmalara yol açması üzerine bir daha veliaht atama girişiminde bulunmadı. Ölümünden sonra yerine Yong- zheng adıyla dördüncü oğlu Yinzhen geçti.

Kanha Ulusal Parkı, Hindistan’ın orta kesiminde, Madhya Pradesh eyaletine bağlı Mandla ilinde ulusal park. Yüksekliği 600

:i- AftA — ——- * ‘ – ■                        – * –                – – • ‘

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir