Depolama Yoluyla Isıtma
Başarısı Zambia’da kanıtlanmış olan bir ısıtma düzeni, bir dış duvardan 35 sm dışarıya doğru yapılmış, yüksekliği yaklaşık 1 m, eni 70 sm olan havageçirmez tuğla duvar ile çevrili, kapalı bir bölümden oluşur. Duvarda, bu bölüme doğru açılmış iki delik vardır. Yere yakın olan delik, içinde yanan kömür dolu bir kabın ancak geçebileceği, ondan 80 sm yukarıda olan ikinci delik ise, tuğla ile kapatılacak büyüklüktedir. Bölme, kalın bir kil tabakasıyla kaplanarak ısı kavbı azaltılır.
Kömür kabı içine yerleştirildikten yaklaşık bir saat sonra bölümün tuğlaları ısınır. Tuğlalar, yakıt söndükten uzun süre sonra bile (Batı tipi ısıtıcılar gibi) ısıyı tutarlar. Zambia’da akşam yemeği hazırlanıp yakıta artık gerek kalmayınca, odunkömürü kabı ısıtma bölümüne yerleştirilir.
Çamaşır Yıkamada Kolaylıklar
Elektrikli çamaşır makinasının bile, Afganistan’da başarıyla uygulanmış, ucuz bir benzeri vardır. Çamaşır makinaları, sıcak suyu ve
çamaşırları sürekli karıştırarak çalışır. Elde yıkamanın üç sakıncası vardır: eller yıpranır ve çirkinleşir, eller çok sıcak suya dayanamayacağından yıkama suyu fazla ısıtıla-maz ve çamaşır yıkama işi sırasında önemli ölçüde insan emeği ziyan edilir.
«Kırsal» tip çamaşır makinası-nın ana öğesi, bir küvettir. Bu küvetin yaklaşık yarı çapındaki bir pistonla çamaşır karıştırılır. Piston küvetin içine, uzun tahta sapı kapaktaki delikten geçirilerek yerleştirilir. Büyük küvetlerde iki piston (iki yanda birer tane) bulunabilir. Bunlar birbirlerine bir uçta sapı olan manivelayla bağlı olarak çalıştırılır. Böylece elle çamaşır yıkamanın üç zararı da önlenir: yıkayanın elleri kuru kalır, su hemen hemen kaynama noktasına kadar ısıtılabilir ve piston aracılığıyla kas f’ücünden en iyi biçimde yararlanılır.
Bu birkaç örnek, düşük maliyetli teknoloji uygulama olanaklarının çok çeşitli olduğunu göstermektedir. Bugün birçok kişi, içinde bulunduğu toplumun ileri Batı teknolojisine erişmesini bekleyeceğine, bu olanaklardan yararlanabilir.
ayrıca bak: 34 Yerel kaynakları
kullanma
22 El araçları
56 Güneşten ve yer-
yüzünden elde edi-
len güçler
Dünyanın kalkınmakta
olan bölgelerinin birçoğunda evler küçüktür ve ayrı mutfakları
yoktur. Ev kadınları, çoğunlukla üstü örtülü avlularda yemek pişirirler. Bu mutfa-
ğın yerini olan «modern» mutfak, kadının yasam biçimine uygun olmalıdır
7) Septik tuvaletler
su geçirmez tuvaletlerden daha temizdir. Septik tuvaletler, için de katı cisimlerin ayrıştığı sugeçirmez bir tankla, tankın çıkısını bir sızdırma alanına bağlayan, bir pissu borusundan oluşur Eğer yalnızca pisuar
doğrudan tankın üzerine oturtulursa, tankın sızdırmaz olması gerekmez; bu durumda, bağlantı borusunun 10 sm çapında olması ve doğal su kesiminin 10 sm altına indirilmesi yeter. Boru, doğrudan doğruya çömel-me levhasına hava
geçirmeyecek biçimde bağlanır. Foseptik tankı, tuğladan yada bol çimento harcıyla sıvanmıs taştan yapılabilir. Ayrıca, betondan yada dikine yerleştirilerek altları betonla kanatılmış, 90 120 sm çapındaki pissu borularından yapı-
labilir. Tankın kaoası-tesi, bir aile için 1 m3 ten az olmamalıdır. Do ğal ayrışım sonucu katı ve sıvı maddeler ayrılır. Katı maddeler dibe çöker, sıvı sızdırma çukuruna akar, ortaya çıkacak gaz da bir boru yoluyla dısorı atılır
6) Sugeçirmez tuvaletler, Üçüncü Dünya köylerinin birçoğunda halâ kullanılan, açık çukurlardan daha sağlıklıdır. Bunlar, sinekleri ve kokuyu önler Filipinler de Batı tipi
porselen tuvaletlere benzer düşük maliyetli beton tuvaletler yapılmıştır. iki ölçü kum, bir ölçü çimento ve yeterli ölçüde suyla karıştırılarak tahta kalıba dökülür.
20 dakika sonra içi ve çıkış deliği oyulur. Islak iç yüzey, üstüne kuru çimento serpiştirilerek düzgünleştirilir. 48 saat sonra tahta kalıp çıkarılır
4) Açık ocaklar, kalkınmakta olan ülkelerdeki köy evlerinin çoğunda yemek pişirmek için kullanılır Hindistan’da yapılan bu dumansız kil soba iyi sonuç vermiştir. Kül çukurunun üstüne yerleştirilmiş ızgaranın üzerinde bir tek ates yakılır. Isı. kanalların İçinde dolaşarak pişirme deliklerine ulaşır
5) Bu güneş ısısı aracılığıyla su ısıtma aygıtı. bol güneşli ülkelerde sürekli sıcak su sağlar. Temel olarak, tam tepede olan güneşe göre ayarlanmış yassı bir ısıtma tankı (1) ve ondan daha yüksek bir düzeye yerleştirilmiş bir depodan [21 oluşur. Tanklar birbirine geniş çaplı borularla bağlıdır.
Su dolaşımı, yerçekiminden yararlanılarak sjDğlanır.