DİBELİUS (Martin), İncil uzmanı alman bilgini (Dresden 1883-Heidelberg 1947)

DİBELİUS (Martin), İncil uzmanı alman bilgini (Dresden 1883-Heidelberg 1947)

DİBELİUS (Martin), İncil uzmanı alman bilgini (Dresden 1883-Heidelberg 1947). Yeni Ahit incelemelerine «biçim tenkidi» kavramını getirenlerden biridir. Berlin’de Yeni Ahit kürsüsünde doçent (1910), Hei-delberg’de aynı kürsüde profesör oldu (1915); ölümüne kadar bu görevde kaldı, önceleri Paulus’un ilâhiyatmda kötü ruhlar kavramı üstüne çalıştı; bu çalışmalarda, sonraki araştırmalarına yön verecek iki belli başlı ölçünün belirdiği görülür: edebî çözümlemelerle eski gelenekleri araştırmak ve bir geleneğin dinî ve tarihî kökleriyle biçimlerini incelemek. Dibelius, bu iki ölçüden yararlanarak sinoptiklerin kitaplarını yorumladı: Die Formgegschichte des Evangeliums (İncil Tarihi) [1919] adlı kitabını yazdı. Bu kitapta Dibelius «dünyanın oluşu» hikâyesinden sonuçlar çıkarmağa çalıştı; geleneklerin şekil almasında rol oynayan sebepleri inceledi. Bu metodunu, Yeni Ahit’in diğer bölümlerine de uyguladı ve Yeni Ahit’in dayandığı ahlâk görüşünü ortaya çıkarmağa çalıştı. Ayrıca dünyada hıristiyan birliğini kurmak için girişilen çabalar üstüne çalışmalar da yaptı, îsa ve Aziz Paulus üstüne yazdığı kitapları önemlidir.