DİŞ
DİŞ
DIŞ i. (esk. türk. fiş’ten). Çene kemiklerinin
üstüne dizilmiş, çiğnemeğe yarayan beyaz
ye sert organlardan her biri: Nefes almak
‘Çin uğraşırken tamamen açılan ağzında diş-
leri parlıyordu (Sabahattin Ali). Ağzını aç-
mış, dudaklarını sıyırmış ve satın alınacak
atın yaşını muayene eder gibi dikkatle diş-
lerine bakıyordu (R.H. Karay). [Bk. AN-
sİkl, Anaı. bölümü,] Teştn. yol. Çark, tes-
tere gibi çentikli şeylerdeki çıkıntılardan her
biri; Tarağın birkaç dişi kırılmış. Çarkın
dişleri eğrilmiş. || [Kuru sarmısak için] Ta-
ne: İki diş sarmısak. j Diş fırçası, dişleri
temizlemek için kullanılan saplı küçük fır-
ça. ||
Diş hekimi veya tabibi, diş ve ağız ba-
kımı ve hastalıklarıyle uğraşan tıp men-
subu, ¡i Diş hekimliği, diş ve ağız bakımı
ile uğraşan tıp dalı. (Dişleri koruma te-
davi ve onarma amacıyle yapılan işlemle-
ri kapsar.) [Bk. dİşçîlİk.] || Diş macunu, diş-
leri temizlemek için kullanılan, sabun, bal
veya gliserine ince tozlar karıştırılarak el-
de edilen hamur kıvamında macun.
ler 6 yaşla 12 yaş arasında çıkar.) [Bk.
ansIkl.J II Diş eti, dişlerin köklerini saran
kalın pembe renkli mukoza. (Bk. ANSÎKL.)
| Diş formülü. (Bk. ANSIKL.) || Diş tacı,
dışın, çeneden dışarı taşan ve üzeri mi-
ne ile kaplı olan kısmı. (Diş kökünün
devamı olan diş tacı kök boynu ile kök-
ten ayrılır.)
— Antropol. Dis çukuru noktası, üst çe-
nede, diş çukurları kemerinin ön kenarının
orla noktası. (Eşanl. PROSTİON.)
— Arkcol. Dis kesimi, ion nizamındaki ta-
pınaklarda, yalnız pervazın altında bulunan
yan yana dizilmiş küplerden veya dişlerden
meydana gelen süsleyici kısım.
— Bot. Girintili çıkıntılı organların, kü-
çük ve sivri uzantılarından her biri.
— Çilingirlik. Diş açmak, kilit dili tahrik
lamalarının oturması için bir anahtar dili
üzerinde küçük oyuklar, yarıklar açmak,
—- Denize. Bir dişli çark üzerindeki çıkın-
tılar, || Dij di} vira, herhangi bir şeyi çok
ağır bir şekilde vira elmeeğ verilen ad. (Bk
VİRA.)
Diş cerr. Dis eli kesme, diş eti mukoza-
sının bir kısmının ameliyatla kesilip çıka-
rılması. Diş eti tedavisinde uygulanır. ||
Diş içinde dis, diş içinde teşekkül eden diş
uru. (Bu oluşmaya çok seyrek rastlanır.) ||
Dis kalıbı, lakma diş dökmek için balmu-
mundan yapılan kalıp. |i Diş özü, diş boş-
luğunda bulunan embriyonsal bağ dokusu.
||
Eklemli diş kalıbı, kapanınca her iki çe-
nenin durumuna göre takma diş kalıbı al-
mak iizere balmumundan yapılan kalıp.
— Dişçilik. Diş temizleyici, dişlerin te-
mizlenmesinde, diş etlerinin bakımında ve
ağız antisepsisinde kullanılan madde Bk
ANSÎKL.