Cep telefonlarında kura ek olarak yeni model zammı öngörülürken, otomotivcilerin gözü parite ve FED’in kararında Teknoloji ürünleri ve otomotivde kur etkisi, son 1 yılda sınırlı oldu. Doların yüzde 31, Euro’nun yüzde 9.3 arttığı bu dönemde cep telefonu yüzde 31, televizyon yüzde 20, bilgisayar yüzde 13 zamlandı.

Koalisyon kurulma ihtimalinin düşmesi ve Türkiye’nin erken seçime doğru yol alması, doları önce 2.84 TL’nin üzerine çıkardı, ardından da şimdilik 2.83 TL bandına yerleştirdi. Yeni kur seviyesinin zam olarak yansıyıp yansımayacağı ise eylülde belli olacak. Kurların etkilediği ve tüketicinin cebini doğrudan ilgilendiren sektörlerin başında tüketici elektroniği ve otomotiv geliyor. Bu iki sektör de yeni kur seviyesinin ne kadar kalıcı olacağını gözlüyor. Eylülde cep telefonlarında kura ek olarak yeni model lansmanlarına bağlı zam öngörülürken, otomotivciler eylül ayında açıklanacak FED kararının sonucu ile Euro/dolar paritesindeki dengenin nereye oturacağına odaklanmış durumda. Her iki sektörde de kur etkisinin ‘mütevazı’ seviyelerde olması bekleniyor.

Son 1 yıldaki kur hareketleri ve bu sektörlerde yaşanan zamlara bakıldığında da bu durum daha net ortaya çıkıyor. Son 1 yılda dolar TL’ye karşı yüzde 31, Euro yüzde 9.3 değer kazandı. Aynı dönemde cep telefonu yüzde 31 zamlanırken, televizyon yüzde 19.9, DVD oynatıcı yüzde 19.2, fotoğraf makinesi yüzde 16.1, bilgisayar yüzde 13.2 zamlandı. Ağırlıklı olarak Euro’ya bağlı olan otomotiv fiyatlarında da Euro’daki artışın biraz altında zam yapıldığı göze çarptı. Dizel otomobillerin fiyatı yüzde 9.2, benzinli otomobillerin fiyatı ise yüzde 5.9 arttı. Yani elektronikçiler cep telefonu hariç diğer elektronik ürünlerde kur zammını sınırlı tutarken, otomotivciler ise Euro artışının neredeyse yarısını fiyatlarına yansıtmış oldu.

‘Cep’te geçen seneden ucuz yeni model var

“Sektör artık dolara olduğu kadar yeni modellerin lansman tarihlerine de endeksli. Yeni modeller fiyat belirliyor, yenileri çıktıkça da ucuzlama etkisi yaratıyor. Mesela Samsung Note 4’ü geçen sene dolar 2.16 iken 2 bin 400 TL’ye satıyorduk, şimdi dolar 2.63 TL ama Note 5 için 2 bin 199 TL kampanyası var. Cep telefonunda fiyat artışını artık bire bir dövize endekslememek lazım.”

Eylülde ‘cep’lere yüzde 10-15 zam gelebilir

“Cep telefonunda fiyatlar yeni model geldiğinde artıyor. Her artış yeni modelden mi geldi, kurdan mı kaynaklandı, bilmek mümkün değil. İthalatçılar da belirli aralıklar belirliyor, seviye aralıkları. Her artışı yansıtmıyorlar. Şimdi ‘Seviye kalıcı mı?’ diye bakılacak. Bu seviyede kalırsa eylülde zam gelebilir. Yapmışken de yüzde 2-3 yapılmaz, yüzde 10-15 zam gelebilir.”

İkinci yarı çok daha zor geçecek

“Zam, Euro artışı ile eşzamanlı olmaz. Şu anda kimse bir şey yapmaz, eylülü bekleyeceğiz, göreceğiz. Burada etkili olan bir durum daha var: Paritenin 1.12’de olması. Bu parite Euro’nun biraz ucuzlamasını gerektirir. FED kararı açıklanacak. Tüm bu tozduman bir geçsin, ondan sonra karar alınır. Ama şunu söyleyebilirim: Senenin ikinci yarısı ilk yarıya göre kesin daha zor olacak. Sene sonunda ilk yarıdaki iyi sonuçların etkisiyle iyi rakamlar gelse de ikinci yarı zor olacak.”