Hartmann, Eduard von

Alman filozofu (Bedin 1842-Grosslichterfelde 1906). ArthurSchopenhauerveG.W. F. Hegel’in etkisinde kalan Eduard von Hartmann, Philoposphie des Urıbe- wussten (Bilinçdışının Felsefesi, 1869) adlı yapıtında, düşüncesinin odak noktası olan “bilinçdışı” kavramıyla Sigmund Freud ve CG. Jung’u etkiledi. Genellikle kö- tümser bir felsefe geliştirip, “ilerleme” olgusunun bi- linçsiz, kör itiler ya da “niyet” ile “akıl” arasında bir ça- tışma olduğunu, yakın gelecekte mutluluğa erişmenin olanaksızlığını savundu.