Frazer, Sir James George

(d. 1 Ocak 1854, Glasgow, İskoçya – ö. 7 Mayıs 1941, Cambridge, İngiltere), İngiliz antropolog,
Frazer, 1933
T & R Annan & Sons, Ltd . Glasgow
halkbilimci ve klasik edebiyat bilgini. The Golden Bough; a Study in Magic and Religion (Altın Dalı, 1992) adlı yapıtıyla büyük ün kazanmıştır.
401 Frazier, Franklin
Dümbarton’daki Helensburgh’da öğrenim gördükten sonra, 1869’da Glasgow Univer-sitesi’ne, 1874’te Cambridge Üniversitesi’n-deki Trinity College’a girdi; 1879’da aynı okulun öğretim kadrosuna alındı. 1907’de Liverpool Üniversitesi’nde sosyal antropoloji dersleri vermeye başladı; öğretim yılının sonunda Cambridge’e döndü ve yaşamının sonuna değin orada kaldı.
Antropoloji alanındaki saygın konumunu, 1890’da yayımlanan Altın Dalı’na borçludur. 1907-15 arasında 12 cilt olarak yeniden yayımlanan ve 192?’de tek ciltlik kısaltılmış basımı yapılan yapıt, Frazer’ın, düşünce biçimlerinin genel gelişimine ilişkin kuramını içerir. Frazer düşüncenin gelişimini geniş bir evrim şeması içine yerleştirmiştir; evrimin en alt basamağında bulunan büyüsel düşüncenin yerini zamanla dinsel, daha sonra da bilimsel düşünce almıştır. Frazer’a göre büyü, olayları denetleyip yönlendirmeyi amaçlayan, ama yanlış akıl yürütmelere dayanan teknik bir eylemdir; din ise, ruhani varlıkların yardımına başvurmaktır. Frazer’ın büyü ile din arasında yaptığı bu ayrım, kendinden sonraki antropologlar tarafından büyük ölçüde benimsenmiştir. Bununla birlikte düşüncenin evrimine ilişkin kuramı artık kabul görmemektedir; genellemelere dayanan bu psikolojik kuramın yetersizliği ortaya konmuşsa da, Frazer bu genel kuram sayesinde, dinsel ve büyüsel uygulamalara ilişkin, hiçbir antropologun tek başına bir araya getiremediği kadar çok bilgi derlemiş ve bunları karşılaştırmalı olarak inceleyebilmiştir.
Frazer Altın Dalı’nda Afrika ve başka yerlerde yaygın olarak rastlanan “ilahi krallıklar”da rahip ve kral yetkilerinin aynı kişide toplandığına dikkati çeker. Frazer’a göre bu krallıklar, toplumsal düzenin ve doğanın bereketinin kralın gücüne bağlı olduğu inancına dayanır; bu yüzden güçsüz düşen kralın öldürülmesi ve yerine daha güçlü birinin getirilmesi zorunludur.
Frazer, çağdaşı Avrupalı düşünürlerin ilkel toplulukların çeşitli âdetlerini anlamasını sağlamış ve edebiyatçıları da önemli ölçüde etkilemiştir. Kendisi çok az geziye çıkmakla birlikte, yakın ilişki içinde olduğu misyoner ve yöneticilerden edindiği bilgileri yorumlayarak çalışmalarında kullanmıştır. Öbür yapıtları arasında Totemism and Exogamy (1910; Totemcilik ve Dıştan Evlenme) ile Folk-Lore in the Old Testament (1918; Eski Ahit’te Halk Kültürü) sayılabilir. Frazer, 1914’te “sir” unvanı almıştır.
Frazier, E(dward) Franklin (d. 24 Eylül
1894, Baltimore – ö. 17 Mayıs 1962, Washington, D.C., ABD), ABD’li sosyolog. Siyah aile, Siyah burjuvazi ve Siyahların iş dünyasındaki konumu üzerine çalışmalarıyla ABD’deki Siyahların sorunlarını çarpıcı biçimde yansıtmış, özgün çözümler öne sürmüştür.
1916’da Howard Üniversitesi’ni bitirdikten sonra, 1920’de Clark Üniversitesi’nde sosyoloji dalında lisansüstü çalışmasını tamamladı. Siyahlar konusundaki lisansüstü çalışmaları kendisine New York Sosyal Hizmetler Okulu’nda bir araştırma bursu sağladı (1920-21). Ardından, Amerikan-İskandınav Vakfı Bursu’yla Danimarka’ya giderek yetişkinler için açılmış halk okulları ve Kooperatif Hareketi üzerine araştırmalar yaptı (1921-22). Atlanta’daki Morehouse Colle-ge’da sosyoloji dersleri verirken (1922-24) Siyahlar için Atlanta Üniversitesi Sosyal Hizmetler Okulu’nu kurdu ve sonradan okulun müdürü oldu. Ama, Forum’da “The
Frazier, Joe 402
Pathology of Race Prejudice” (Irksal Önyargının Patolojisi) adlı yazısı yayımlanınca (1927) Atlanta’dan ayrılmak zorunda kaldı.
Aynı yıl Chicago Üniversitesi’nden bir burs kazandı ve doktora çalışmasını burada tamamladı (1931). Doktora tezi olan The Negro Family in Chicago’nun (Chicago’da Siyah Aile) yayımlanması, üniversitenin Frazier’ın Siyah aileyi konu alan araştırmalarıyla daha çok ilgilenmesini sağladı. Sosyal Bilimler Araştırma Kurulu, The Negro Family in the United States (1939; ABD’de Siyah Aile) araştırmasının gerçekleştirilmesi ve bulguların yayımlanması için kendisine destek sağladı. Frazier bu araştırmasını, Fisk Üniversitesi’nde ders verdiği yılla, da (1929-34) ve Howard Üniversitesi’n^.’ ders verip, bir yandan da 1934’te atandığ: sosyoloji bölümü başkanlığını yürüttüğü s,, ada yazdı.
Frazier’ın Negro Youth at the Crossways (1940; Yol Ayrımında Siyah Gençlik) adlı çalışması onun canlı araştırma yönteminin iyi bir örneğidir. Frazier, 1951-53 arasında UNESCO’nun Uygulamalı Sosyal Bilimler Bölümü’nün Paris şubesinin yöneticisi olarak Gerginlik ve Toplumsal Değişim Proje-si’nde çalıştı. Bu proje çerçevesinde farklı ırk ve kültürlerden gelen insanlar arasındaki etkileşimi ve bunun toplum üzerindeki etkilerini araştırdı. Londra Üniversitesi’nde verdiği bir dizi konferans daha sonra “Theoretical Structure of Sociology and Sociological Research” (Sosyoloji ve Sosyolojik Araştırmanın Kuramsal Yapısı) adlı altında British Journal of Sociology’de (Aralık 1953) yayımlandı.
1953’te Howard Üniversitesi’nde Ford Vakfı’nın parasal desteğiyle bir Afrika araştırmaları bölümü kurulunca Frazier, Race and Culture Contacts in the Modern World’ü (1957; Çağdaş Dünyada Irk ve Kültür İlişkileri) yazma olanağı buldu. Frazier’ı başkan seçen Amerikan Sosyoloji Derneği kendisine Maclver Ödülü verdi.
Frazier, Joe, tam adı joseph frazier (d. 12 Ocak 1944, Beaufort, Güney Carolina, ABD), ABD’li dünya ağır sıklet boks şampiyonu. 16 Şubat 1970’te, New York kentinde Jimmy Ellis’i beşinci rauntta nakavt ederek kazandığı unvanı 22 Ocak 1973’te Jamaika’nın Kingston kentinde 1968 Olimpiyat Oyunları şampiyonu George Fo-reman’a yenilerek kaybetmiştir.
1964’teki Tokyo Olimpiyat Oyunları’nda ağır sıklet şampiyonu olduktan sonra, Ağustos 1965’te profesyonelliğe geçti. 1967’de ABD ordusunda zorunlu askerlik hizmetini yapmayı reddeden Muhammed Ali’nin (Cassius Clay) şampiyonluk unvanını kaybetmesi üzerine, 4 Mart 1968’de New York kentinde yapılan ve New York Eyaleti Spor Komisyonu ile öteki birkaç eyaletteki benzer kuruluşun onayladığı unvan maçında Buster Mathis’i 11. rauntta nakavt etti. Bir ay sonra, Frazier’ın katılmayı reddettiği ve Dünya Boks Birliği’nin (WBA) onayladığı turnuvada Ellis şampiyon oldu. New York şampiyonu unvanını dört kez başarıyla koruyan Frazier, sonunda Ellis’i de yenerek tek dünya şampiyonu kabul edildi. Ardından 8 Mart 1971’de New York kentinde eski şampiyon Muhammed Ali ile yaptığı
15 rauntluk unvan maçını kazandı. Fore-man’a yenilinceye değin yaptığı 27 profesyonel maçtan (23’ü nakavtla) galip çıktı. 1976’da ayrıldığı ringlere 1981’de başarısız bir dönüş girişiminde bulundu. 178 cm boyunda ve 93 kg ağırlığında tıknaz bir
boksör olan Frazier, saldırgan dövüş tarzı ve güçlü sol kroşeleriyle eski dünya ağır sıklet boks şampiyonu Rocky Marciano’ya benzetilmiştir.