HEMINGWAY (Ernest Miller)

HEMINGWAY (Ernest Miller), amerikalı romarcı (Oak Park, Illinois 1898-Sun Valley, tdaho 1961). Oldukça varlıklı bir hekimin oğlu idi, orta öğrenimini Oak Park high school’unda yaptı; tatillerini Michigan gölü yakınlarında bir ormanda ailesiyle geçirirdi; Elli Bin Dolar (İn Our Time) [1925] adiyle Paris’te yayımlanan ilk hikâyeleri bu dekor içinde geçer.
Neslinin birçok yazarı gibi Hemingway de üniversite öğrenimi yapmadı; 1917’de Kansas City Star’s muhabir oldu. Birkaç ay sonra, İtalya cephesine gönüllü seyyar has-tahane görevlisi olarak gitti: Silâhlara Veda’tiz (A Farewell to Arms) [1929] bu savaş sırasında edindiği tecrübeleri anlatır. Savaştan sonra Paris’e yerleşti, burada ilk kitabı Three Stories and Ten Poems’i (Üç Hikâye ve On Şiir) [1923] yayımladı, ilk romanı The Torrents of Spring’i (İlkbahar Selleri) [1926], daha sonra Paris’e «sürülmüş» bir amerikan aydın grubunun serüvenlerini anlatan Giineş de Doğar’ı (The Sun Also Rises) [1926] yazdı. Men Vithout Women (Kadınsız Erkekler) [1927] hikaye alanındaki ustalığını ortaya koyar.
Boğa güreşleri üzerine yazdığı Death m the Afternoon’un (öğleden Sonra ölüm) [1932] konusu, yazarın kişisel mitolojisinde ve eserin bütününde hayat tecrübesi ve ölümü tanıma aracı olarak önemli bir yer tutar. İyi bir avcı olan yazar, yaşanmış serüvenleri anlattığı Afrika’nın Yeşil Tepeleri (Green Hills of Africa) [1936] adlı eserinde Afrika’da avlanışını anlatır. He-
– mingway, daha sonra bu konuyu Kiliman-caro’nıın Karları (The Snows of Kilimanjaro) gibi hikâyelerinde de işledi. Hemingway, Ispanya’da iç savaşa katıldıktan sonra Florida’da Key West’e yerleşti. Morgan adında soylu bir kaçakçının hikâyesini anlatan Ya Hep, Ya Hiç (To Have and Have Not) [1937] adlı romanı Key West te geçer; eser, yazarda yeni bir sosyal bilincin oluştuğunu gösterir; o bu duyguyu İspanya iç savası üzerine yazdığı Çanlar Kimin İçin Çalıyor (For Whom the Bell Tolls) [1940] hemiedri adlı romanda daha romantik ve daha uzun
olarak işledi. The Fiftlı Columıı (Beşinci Kol) [1938] adlı eserinde de İspanya iç savaşından ilham aldı, ikinci Dünya savaşında İngiltere ve Fransa’da savaş muhabirliği yapan Hemingway, bu dönemde yalnızca makaleler yazdı. 1950’de elli yaşındaki bir amerikan albayının on dokuz yaşındaki Venedikli bir genç kıza duyduğu aşkı anlatan Irmağın ötesinde ve Ağaçların Ardında (Across the River and İnto the.Trees) adlı romanını yayımladı. Bu eseri 1952’-de İhtiyar Balıkçı (The Old Man and the Sea) izledi. Henüz tanınmamış, yoksul ama mutlu olduğu sırada Paris’e ilk geldiği dönemi anlatan A Moveable Feast (Hareketli Ziyafet) [1964] ölümünden sonra yayımlandı. Hemingway, basit, dolaysız, yalın ve bütün çağdaş amerikan nesrini etkileyen, Amerika dışında da .birçok yazara örnek olan bir üslûbun yaratıcısı olarak çağdaş edebiyatta önemli bir yer tutar. Natüra-lizmi yanında, her şeyin sembolleştigi, büyüleyici niteliklerle bezediği bir evren çizer. (L)