Tüketicilerin ucuz diye kullandığı otogaz, 30 kuruşluk zamla fiyat avantajını iyice kaybetti. Türkiye’de halen Danimarka’dan sonra dünyanın en pahalı otogazı kullanılıyor. LPG’li araç kullananları umutları ise EPDK’nın açıklamasıyla tükendi.
Türkiye, Güney Kore’den sonra dünyada otogazın en fazla kullanıldığı ülke konumunda. Dünyanın en pahalı benzinini kullanan Türk tüketicisi, bu dezavantajını avantaja çevirmek için ortalama 2 bin lira ödeyerek aracını LPG’li hale getiriyor. Böylece benzine oranla yaklaşık yüzde 30’luk tüketim avantajı yakalayan tüketiciler, yapılan 30 kuruşluk zamla bu avantajın önemli bir kısmını elinden kaçırmış oldu.
EPDK: İç kaynaklı değil müdahale edemeyiz
LPG fiyatına gelen 30 kuruşluk tarihi zamma Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) da müdahale edemedi. Rekor zammı değerlendiren EPDK yetkilileri, LPG fiyatlarında Cezayir’in baz alındığını, zammın da bu piyasadaki aşırı yükselişten kaynaklandığını, içeride müdahale edecek bir durum oluşmadığını söylediler. Rafineri, dağıtıcı ve bayi kârlarında bir değişiklik olmadığına işaret eden EPDK yetkilileri, tamamen Suudi Arabistan kaynaklı fiyat artışlarına içeriden müdahale yapma imkanı bulunmadığını ifade ettiler.
Dizelde de aynısı oldu
Uygun fiyatlı olduğu için tüketicilerin tercih ettiği LPG, bu zamla birlikte motorine benzer bir grafik çizmeye başladı. Fiyat avantajı sebebiyle otomobil satışlarında payını yüzde 61’e kadar çıkaran dizeller, motorin fiyatlarının benzinle arayı kapatması üzerine yavaş yavaş gözden düşmeye başladı. Benzinli otomobillere yönelmeye başlayan tüketiciler, daha da fazla tasarruf yapabilmek için LPG’ye yönelmişti. Fakat 3 lira sınırını aşan fiyatı sebebiyle LPG, tıpkı motorin gibi rekabet gücünü büyük ölçüde kaybetti.
Yılda 485 lira buharlaştı
Benzine göre litre bazında yüzde 30 daha fazla tüketen LPG’li otomobiller, düşük fiyatı sebebiyle avantajlıydı. Fakat son zamla bu avantaj önemli ölçüde azaldı. Benzinle ortalama tüketimi 8 litre olan bir otomobil, LPG’yle 10.4 litre tüketiyor. Buna göre benzinli aracın kilometre maliyeti 38 kuruş. LPG ise, zam öncesi aynı mesafeyi 29 kuruşa katediyordu. Zam sonrası LPG’nin kilometre maliyeti de 32 kuruşu geçti.
Yılda ortalama 15 bin kilometre yol kateden bir sürücü, zam öncesi LPG’yle 1365 lira avantaj sağlıyordu. LPG dönüşümünün yaklaşık 2 bin liraya yapıldığı düşünüldüğünde kit fiyatını 1.5 yılda çıkarmak mümkündü. Fakat zam sonrası yıllık avantaj 880 liraya geriledi. Bu da LPG kitine verilen paranın artık ancak 2.5 yılda telafi edileceği anlamına geliyor.
Danimarka’nın ensesindeyiz
Dünya çapında LPG fiyatlarına bakıldığında, ilk sırada 1,22 euroyla Danimarka ilk sırada yer alıyor. Zam öncesi 1,02 euroyla ikinci sırada bulunan Türkiye, 30 kuruşluk fiyat artışı sonucunda 1,13 euroya ulaştı ve Danimarka’ya oldukça yaklaştı.
Tüp taktırana darbe vuruldu
LPG zammını eleştiren Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) Başkanı Bendevi Palandöken, dünyada petrol fiyatlarının düştüğü bir ortamda LPG’ye yapılan rekor zammın esnafı şaşırttığını söyledi. Palandöken, “Biz benzinde, motorinde indirim yapılmasını beklerken ticari araçların yoğunlukla kullandığı LPG’ye 30 kuruş zam gelmesi şaşırttı. Ucuz diye araçlarına tüp taktıranlara ve ticarilere darbe vuruldu. Akaryakıt fiyatları üzerindeki ÖTV ve KDV oranı düşürülmediği sürece kaçak kullanımı artar” dedi.