NÖTÜRLEŞTİRME

NÖTÜRLEŞTİRME

NÖTÜRLEŞTİRME i. (nötürleştirmek’ ten nötürleştir-me). Kim. Bazlar ve asitler, «nötür tuzlar» denilen bazı tuzlar vererek birleştikleri zaman, bu baz ve asitlere has tepkimelerin ortadan kalkmasına yol açan etki.
— Petr. Nötürleştirme indisi, asitliği ölçülecek gazyağı, yağ veya bitüm gibi bir petrol ürününün 100 sm3’ünü nötürleştirmek için gereken miligram cinsinden potasyum hidroksit miktarı. Eşanl. ASlTLîK İNDÎSİ.
— Yağlı mad. Bir yağdaki serbest yağ asitlerinin yok edilmesi. (Bk. ansîkl.) || Nötürleştirme hamuru, nötürleştirme işlemi sonunda meydana gelen sabun, nötür yağ ve bazı yabancı maddeler karışımı: Çok çabuk bozulan ve hemen mayalaşan nötürleştirme hamuru, çoğu zaman hidrok-lorik veya sülfürik asit etkisiyle yağ asitlerine dönüştürülür.
— ANSiKL. Yağlı mad. Nötürleştirme, genellikle güçlü bir alkali etkisiyle yapılır. Yağ asitlerinin alkaliyle birleşmesinden elde edilen sabunda bir miktar nötür yağ bulunur ve bu sabun nötürleştirme ha-muru’nıı meydana getirir. Akıtma veya santrifüj işlemleriyle hamurdan ayrılan nötür yağ, saf su ile yıkanarak içindeki $a-bun kalıntılarından temizlenir. Asitliği fazla olan yağlara (hurma, pirina yağları) alkalilerle nötürleştirme işlemi uygulanamadığı için, bu tür yağlar, ya bir eritici eşliğinde (belli sıcaklık şartlarında kullanılan alkol), ya su buharıyle sürükleme me-toduyle (özellikle Wecker metodu) veya yüksek sıcaklıkta, bir katalizör eşliğinde geliserol katıldıktan sonra yeniden ester-leştirme işlemleriyle işlenir. (L)