ODAKLAŞTIRMA i. (odaklaştırmak’ten odaklaştır-ma). Fiz. Odaklaştırmak eylemi. Eşanl. FOKAL1ZASYON.
— Nükl. Bir demet meydana getiren yüklü tanecikleri, uzayın belli bir bölgesinden geçmek zoıunda bırakan işlem. Bk. AN-S1KL.
— Televizyon. Katot lambasında flüorışıl ekrana çarpan elektron demetinin değme yüzeyini küçültme: İyi ayarlanmış bir odaklaştırma ile televizyon ekranı üzerinde görüntüyü meydana getiren aydınlık leke, resmi ayrıntılarıyle vermek için yeterince küçültülebilir.
— ANS1KL. Nükl. Tanecik optiği ile ışık optiği arasında birçok benzerlik vardır. Renklilik, yakınsama, ıraksama, yayma, odak uzaklığı, ince veya kalın mercek kavramları, ışık ışınlarına olduğu kadar taneciklerin yörüngelerine de uygulanır.
Bu kavramlar, taneciklerin hızlandırıldık-lan sürece birbirine yakın kalmalarım ge-
Odéon tiyatrosu 1830’a doğru Cabinet des Estampes, Paris
rektiren hızlandırıcıların çalışmasını incelemede yararlı olur; ayrıca, birincil demetle bir hedef arasındaki etkileşme sırasında yayılan tanecikleri, analiz edilecekleri cihaza göndermek için ikincil bir demet haline getirmede faydalanılır. Odaklaştırma, elektrostatik olabilir; bu durumda sabit bir elektrik alanı tanecikleri saptırır; odaklaştırma magnetik de olabilir: bu durumda etken magnetik bir alandır. Bu ı-ki etki birleştirilebilir. Radyofrekans ayırmada, radyo dalgalarınmkine benzer devirli salınımlar yapan elektrik ve magnetik alanlardan faydalanılır.
Hızlandırıcılarla odaklaştırma usulünde, hızlandırıcının yarıçapı doğrultusunda pozitif magnetik gradyanlı bir eleman ile negatif gradyanlı bir eleman kullanılır. Buna sıralı gradyanlı odaklaştırma da denir. Böylece, tanecik demetlen çok dar bir bölgede sınırlanarak yığışım ve hızlandırıcı mıknatısının maliyeti düşürülür.
ODAKLAŞTIRMA
05
Şub