PADMA, Hindistan (Batı Bengal) ve Pakistan’da (Doğu Bengal) ırmak; yaklş. 300 km. XVI. yy .dan bert Ganj deltasının başlıca kolu olan Padma, Ganj’ın Cangipur’un 8 km aşağısında iki kola ayrılmasıyle meydana gelir: batıda asıl Padma, doğuda Bha-girathi (eskiden ırmağın başlıca çığırıydı). Brahmaputra’nın başlıca kolunu alır ve aşağı kesiminde Meghna’ya ulaşır, (t) PADMA-SAMBHAVA, ouddha’cı rahip ve misyoner (VIII. yy.). Yogaçarya okuluna bağlıydı; Tibet’e Tantra Buddha cılığını soktu. Vaızlar’ı birçok dile çevrilmiştir. (■’)
Padmâvatî, 2 perdelik opera-bale, libretto: Louis Latoy; müzik: Albert Rouascl; 1923 -te Paris operasında temsil edildi. XIII. yy. hint tarihinden alınan libretto, moğol sultanının şehvetine teslim olmaktansa, dırı diri yakılmayı göze alan kraliçe Padma-vatî’nin hikayesini anlatır. (L)
PADOA (Alessandro), İtalyan matematikçisi (Venedik lB68-Cenova 1937). Cenoya üniversitesinde öğretim görevlısıydı. Aritmetiğin esaslarını inceleme ve sembolik bir mantık kurma yolundaki çalışmalarında hocası G. Peano’ya bUyük ölçüde yardım etti. Ayrıca, «Peano aksiyomlarının bağımsızlığını tanıtladı ve ilkel mantık kavramını
Uç temel sembole («eşitleme», «kesişme», «ilinti») indirgedi, bunlarla bütün mantık işlemlerinin bileşme yoluyle çözümlenebileceğini gösterdi. (M)
PADOVA, İtalya’da şehir, Veneto’da, il_i-dare merkezi, Bacchıglione kıyısında; 2?.f> 000 nüf. Üniversite. Milano – Venedik ve Bologna – Alpier yollarının kavşağında kurulan şehir, eskiden ticarî bakımdan önemliydi; bu önem sayesinde sanayii yakın tarihte gelişti: besin sanayii (şeker); kimya sanayii; sunî dokumacılık. Şehir aynı zamanda da faal bir fikir merkezidir; 1222’de kurulan üniversitesinin (XVI. yy.dan kalma avlu) fen ve tıp fakülteleri eskiden beri meşhurdur; Padova’da birçok ilgi çekici sanat eseri vardır. XVI. yy.dan kalma katedral XIII. yy.da inşa edilen bizans etkisi altında kubbeleriyle Sant’Antonio («il Santo» denir) bazilikası (Donatello’nun tunç heykeli, Aziz Antonius’un mezarı); Giot-to’nun Unlü freskleriyle süslü, Scroveani («Arena» denir) kilisesi; bir bombardıman sonucunda (1944), Mantegna’nın yaptığı hemen bütün freskleri harap olan Eremitani kilisesi; San Francesco, Santa Giutina kiliseleri (Veronese’nin tablosu); San Glor-gio’nun mihrabı (Altichiero’nun freskleri). Sivil yapıların başlıcalan şunlardır: üniversite (Sansovino ve Palladio tarafından yapıldı); della Ragiona sarayı; La Scu-ola di SantAntonio (Tiziano’nun resimleri); Belediye sarayı ve Loggia del Consig-lio. Santo’nun önünde, DonateUo’nun şaheseri olan Gattamelata’mn heykeli. Belediye müzesinde venedik resimleri. — Padova ili. 817 200 nüf. (1990). Pb’nun kuzeyinde Büvük kuzev ttalya ovası üzerinde uzanır.
• Tarih, ¿enefj’teki bir efsaneye göre Padova, Priamos’un kardeşi Antenor tarafından kuruldu, önce Etrüsklerin, sonra da Roma’nın hâkimiyeti (Patavium adiyle, M. ö. 49) altında zengin bir ticaret şehri haline geldi. Attilâ ve Lombard’lar tarafından yağmalanan şehir, ttalya Karolenj krallığına geçti. XI. yy.da komün haline getirilen (Otto I, muhtariyetini onayladı) şehir, Verona ve Venedik ile savaştı, sonra imparator Friedrich I Barbarossa’ya karşı onlarla birleşti ve Lombardia birliğine katıldı (1167). Este sülâlesinde podesta’lar seçen şehir, Friedrich II tarafından imparatorluk vicarius’u seçilen (1237-1256) Ezzelino III da Romano’ya, daha sonra da Carrara lara geçti (1318-1405). 1405’te Venedikliler tarafından ilhak edilen Padova, imparator Maximilian I’e karşt (1509) Venedik’ı destekledi. Venedik yenilince, Cısalpına cumhuriyetine, sonra da İtalya krallığına katıldı. 1815-1866 Arası avusturya işgali altında kalan şehir, o tarihten sonra Padova ılının merkezi oldu. (‘-)
Padova tavuğu, iri ibikli tavuk ırkı. (Yumurta ve et veriminden çok güzelliği için makbul tutulur.) [L]
