SAĞLAMA

SAĞLAMA, genellikle elle yapılan çarpma ve bölme işlemlerinin doğruluğunu saptamaya yarayan işlem. Sağlama, en çok çarpma işlemine uygulanır ve bu amaçla başvurulan başlıca yöntem “dokuzları atma yöntemedir. Bu yöntemde, çarpılanın ve çarpanın rakamları ayrı ayrı toplanır. 9’lar atılarak elde edilen sayılar aralarında çarpılıp bu çarpma sonucundan da dokuzlar atılarak bir kalan bulunur. Çarpımın rakamları da kendi aralarında toplanarak 9’lar atılır ve kalan sayının, daha önceki kalana eşit olması halinde, çarpma işlemi doğru yapılmış sayılır. Örneğin

375 (ÇARPILAN) x 62 (ÇARPAN)
750

2250
23250 (ÇARPIM)

işleminde, çarpılanın rakamları toplamı 3+7+5 = 15’tir. 9’lar atılarak 15-9=6; çarpanın rakamları toplamı da 6+2=8 olduğundan 6×8=48 bulunur. 48’in rakamları toplamından (4+8=12) 9’lar atılıp 12-9=3 kalanı bulunur. Çarpımın rakamları toplamı da 2+3+2+5+0 = 12 olduğundan 9‘lar atılarak 12-9=3 kalanı bulunur. Her iki kalan eşit olduğundan yukarıdaki yöntemle yapılan sağlama aslında kesin değildir. Çünkü 9 ve 9’un katları kadar yapılan hataları ve basamak kaydırma hatalarını göstermez.

Rate this post
Rate this post

Cevapla

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar işaretlenmelidir *

*