Genel

Senedi İttifak

Senedi İttifak

Mahmut II döneminde merkezî hükümet ile âyan ara­sında yapılan sözleşme (7 Ekim 1808). Mahmut ll’yi tahta çıkardıktan sonra sadrazamlığa getirilen Alemdar Mustafa Paşa’nın, İstanbul’a çağırdığı âyan üyelerinden bir bölümü ile merkezî yönetimin temsilcileri arasında Kâğıthane köşkünde yapılan toplantı sonucunda, alı­nan kararlar, “Senedi İttifak” adı verilen sözleşmeyle belirlenip, mühürlendi. Osmanlı tarihinde padişahın haklarını kısıtlayan ilk belge olan Senedi İttifak’a göre, âyan yeni yöntemlerle toplanan askerin de devlet aske­ri olacağını, kapıkulu ocaklarının bu işe karışma hakkı olmadığını, sadrazam ve padişahın yetkilerine karşı ge­lenleri elbirliğiyle bastırmayı kabul ediyordu; padişah da, âyan ailelerinin hukukunu tanımayı ve öbür âyan ai­lelerinin onayını almaksızın bir âyana karşı zor kullan­mamayı kabul etmekteydi. Bazı hukukçuların İlk Türk Anayasa belgesi saydıkları, bazı hukukçularınsa, âyan üyelerinin zorbalık yönetimini yasallaştıran bir belge ol­duğunu ileri sürdükleri Senedi İttifak, çok geçmeden Alemdar Mustafa Paşa’nın bir yeniçeri ayaklanmasında ölmesiyle (Bk. ALEMDAR OLAYI), Mahmut ll’nin âyan ileri gelenlerini ve Yeniçeri Ocağı’nı ortadan kaldırma­sıyla, kâğıt üstünde kalarak, hiçbir zaman uygulanmadı.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir