SİLİSYUM

SİLİSYUM, periyodik cetvelin IVA grubunda yer alan ametal element. Oksijenden sonra doğada en çok bulunan (silis ve silikatlar biçiminde) elementtir. Silisin yüksek sıcaklıklarda kokla indirgenmesinden elde edilir. Kahverengi amorf toz ya da gri renkli, metalik görünüşlü, yarı iletken kristaller oluşturur. İsıtılınca oksitlenir. Halojenler, hidrojen flüorür ve alkalilerden etkilenir. Alaşımlarda, transistor ve yarı iletken yapımında kullanılır. Hemen bütün bileşiklerinde 4 değerliklidir. Bileşikleri karbonunkine benzer, ancak onun gibi çift ya da üçlü bağ yapmaz ve silisyum atomlarından oluşan zincirler karbonunki gibi kararlı değildir. Silan adı verilen silisyum hidrürler, havada kendiliğinden tutuşur ve suyla hidrolize uğrarlar. Silisyum tetraklorür, klorun, silis ve kar-■ bon karışımına etkisiyle elde edilen renksiz, dumanlı bir sıvıdır. Silikonlar ve silisyumlu organik bileşiklerin eldesinde başlangıç maddesidir. Karborundum adıyla da bilinen silisyum karbür (SiC), siyah kübik kristalli bir katıdır; elmas kadar serttir ve aşındırıcı olarak yararlanılır. Kimyaca aktif olmayışı, refrakter özelliği ve ısıyı iletmesi nedeniyle ateşe dayanıklı tuğla yapımında kullanılır. Yüksek sıcaklıklarda da yarı iletken özellik kazanır.