SÜPERFOSFAT, apatit minerali [Ca5 (P04)3 (F, 01, OH)] üzerine fosforik ya da sülfürik asit etkitmek-
1993
SUPERNOVA
le elde edilen kalsiyum monofosfa-ta [Ca(H2P04)2] verilen ad. Yapay gübre olarak kullanılır. Kalsiyum sülfat (CaS04) ve Ca(H2P04)2 karışımına da süperfosfat denmektedir.
SÜPERNOVA, başlangıçta bir nova gibi davranan, ancak birkaç günlük maksimum parlaklıktan sonra çok daha parlak bir durum alan nova. Andromeda galaksisinde bir süper-nova, 1885’te tüm galaksinin onda biri kadar parlaklığa ulaşmıştır. Sü-pernova, nükleer yakıtı tükenen bir yıldızda meydana gelen kararsızlıklara bağlı bir patlamanın sonucudur. Patlama sırasında muazzam bir enerji çıkışı olur. Uzaya rölativis-tik (görelicil) hızlarda madde savrulur ve bunlar genellikle merkezde bir pulsar bırakarak uzayda, “süper-nova kalıntısı” adı verilen genişleyen bir kabuk oluştururlar. -» NOVA, PULSAR
SÜPÜRGEOTU, fundagillerden, çalı görünüşünde bir bitki, süpürgeça-lısı (Erica cinerea). Çiçekleri çansı ve küçüktür. İşlenmemiş topraklar üzerinde yetişir. Sıcak ve ılıman bölgelerde bulunur. Bu bitkinin kökünden ağızlık ve pipo, ince ve uzun dallarından kaba süpürge (çalısü-pürgesi) yapılır.
SÜPERFOSFAT
02
Ara