TOPHANE, Osmanlı İmparatorluğu’nda topların döküldüğü ve sak-
landığı yer. İstanbul’da Kılıç Ali Paşa Camisi yöresinde bugün aynı adla anılan semtteydi. Tophane ilk kez II. Mehmet (Fatih) tarafından kuruldu. Daha sonraki padişahlar zamanında da genişletildi. 19. yüzyıla kadar zaman zaman yangınlarla harap olan Tophane binası onarıldı ve ekler yapıldı. En büyük ilgiyi III. Selim ve II. Mahmut zamanlarında gördü. Osmanlı Devleti’nin sonlarına doğru Tophanei Amire idadi Sanayi Alayları adıyla faaliyetini sürdüren Tophane bir ara Tophane, Müşirliği adını aldı. 1923’ten sonra önemini yitirdi. Bugün bu yapılar Askeri Müze’nin deposu olarak kullanılmaktadır.
TOPKAPI SARAYI, İstanbul’da Sa-rayburnu’nda bulunan Osmanlı padişahlarının 15. yüzyıldan 19 yüzyıl ortalarına kadar oturdukları, aynı zamanda devlet işlerinin yürütüldüğü saray. II. Mehmet’in (Fatih) İstanbul’u almasından sonra ilk saray, bugünkü İstanbul Üniversitesi merkez binasının bulunduğu yerde yapıldı. Ancak kentin tam ortasında bulunan bu sarayın yeri güvenlik açısından uygun görülmeyerek, tamamlanmasından hemen sonra daha güvenli bir yer aranmaya başlandı. Üç tarafı şiddetli akıntılı bir denizle çevrili, kara tarafından da kalın duvarlarla kolayca korunabilecek olan Sarayburnu uygun bulundu ve yeni sarayın inşasına 1465 yılında başlandı. Bugün Topkapı Sarayı olarak bilinen bu saray Osmanlı kaynaklarında Yeni Saray adıyla geçer, ilk yapıları II. Mehmet devrinde, 1478’de tamamlandı. Sarayı çevreleyen 1480 m. uzunluğundaki sur da bu dönemde yapıldı. Ancak inşaat ! sonraki yıllarda da sürdü. Hemen her padişahın yeni binalar eklemesiyle saray 19. yüzyıl ortalarına kadar büyümeye devam etti Bu ba- ! kımdan Topkapı Sarayı nda Osman- | lı yapı ve süsleme sanatının 15. yüz- ; yıldan 19. yüzyıla kadar gelişmesini ; izlemek mümkündür. Saray, Birun !| (Dış Saray), Enderun (İç Saray) ve ;* Harem olmak üzere üç bölümden ¡j oluşmaktadır. Birun kısmında, dah t çok saray hizmetli ve görevlileri ■
