TÜKETİMİN KARARLILIĞI YA DA GENİŞLEMESİ
Tasarruf-yatınm-tüketim üçgeni, belli bir zamanda, bir iktisattaki parasal olanakların kullanımını belirtir. Tasarruf, gömüleme niteliği taşımıyorsa, çoğunlukla yatırım haline dönüşür. Bankalar ve devlet gibi aracılarla ya da doğrudan işletmeler tarafmdan kullanılmak istenen tasarruf, teknik bir sermayedir. Buna karşılık, tüketim ve özellikle ailelerin yaptığı tüketimin biricik ereği, istenen malın yok edilmesidir. Artıkların ve kalıntıların kullanılmasını belirtmesinin dışında,
“üretken tüketim” sözünün hiçbir anlamı yoktur.
Tüketim hacminin niceliği, yani mamul malların talebine yönelmiş para-
sal kitle, bu malların fiyatının saptan masmda en önemli etkendir. Fiyatların kararlılığı, kullanılabilir haldeki bu kitlenin artışının, üretimin ya ds çağdaş iktisatçıların dediği gibi katışıklı ulusal üretimin (gayri safi mili: hasıla) artışından fazla olmamasını gerektirir. Bütçe dengesinden yana olanların, para basan devletin harcamalarının, beklenen sonuçlardan (üretimdeki kestirilebilir ilerlemeleı de göz önüne alınarak) daha fazla artmasını önleyecek biçimde davranması gerektiğini ileri sürmelerinin temel nedeni budur.
Tam çalıştırmanın (istihdamın) yararları üstünde temellenen Keynes kuramıysa, bunun tersine, kullanılabiliı para kitlesindeki fazlanın, yatırıma ve iktisadi genişlemeye kazandırılan atılımla, ortadan kalkacağım ileri sürer, Enflasyonun kökenleri hâlâ pek iyi bilinmediği ve talepten doğan bir enflasyon olduğu gibi maliyetlerin enflasyonu denen ve arzdan doğan bir enflasyon da olduğu için iktisat okulları arasındaki bu tartışmanm sonu gelmemiştir. Öte yandan, ancak belli bir süre sonra üretimde bir artışa yol açabildiği halde, tüketim için hazır yeni
4163
para kullanılabilirlikleri yarattığı için yatırım da enflasyonu körükleyebilir. Her iki durumda, yani tüketim arttığı ya da yatırımlar düştüğü zaman fiyatlar hemen yükselir. Ama, ikinci du-
rumda, birincisindekinden daha sınırlı olduğu söylenebilir. Yatırım yapıldığında, iktisata “eiıjekte” edilen para daha az yoğundur ve doğrudan tüketicilere yönelmez. Ne var ki, tüke-
tim her zaman üretimden önce gelil yormuş gibi göründüğü için fiyatların! genişlemesindeki kararlılık, bulunma? bir geometrik çizgi olarak kalmaktadır.
Omurgalıların sinir sisteminin, kafatasında yerleşmiş ön bölümü.
